Özkan AYKAR

1. GİRİŞ

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun (KVK) 1’nci maddesinde kurumlar vergisinin konusu genel olarak “kurum kazancı” olarak belirlenmiş olup, anılan maddede kurumlar vergisi mükelleflerinin kimler olduğutek tek sıralanmıştır.(1)

KVK’nın 6 ncı maddesinde kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı ve safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır.

Anılan Kanunun “Beyan esası” başlıklı 14’üncü maddesinde ise; kurumlar vergisinin, mükellefin veya vergi sorumlusunun beyanı üzerine tarh olunacağı belirtilmektedir. Kurumlar vergisi mükellefleri, bir hesap dönemi içinde elde etmiş oldukları kurum kazancı üzerinden kurumlar vergisi ödemekle yükümlüdürler.

Kurumlar vergisi beyannamesi, hesap döneminin kapandığı ayı takip eden dördüncü ayın birinci gününden yirmi beşinci günü akşamına kadar elektronik ortamda mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine verilmektedir. Ancak, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 28 inci maddesine istinaden; 1 Nisan 2019 tarihinden itibaren verilmesi gereken bazı vergi beyannamelerinin verilme süreleri 115 No.lu Vergi Usul Kanunu Sirküleri ile yeni bir belirleme yapılıncaya kadar tek seferde ödenen vergilerde ödeme süresinin, taksitle ödenen vergilerde ise ilk taksit ödeme süresinin son günü bitimine kadar uzatılmıştır. Bu itibarla, kurumlar vergisi beyannamesinin verilme ve ödeme zamanı 1-30 Nisan tarihleri arasıdır.

Kurumlar Vergisi Beyannamesi hazırlanırken; kurum kazancından zarar olsa da indirilecek istisna ve indirimler ile kazancın bulunması halinde indirilecek istisna ve indirimlerin kurum kazancından hangi sıralamaya göre düşüleceği önem arz etmektedir. Bu yazımızda bahse konu bilgilere ilaveten beyanname düzenlenirken matrahının saptanması ve ödenmesi gereken kurumlar vergisinin tespitine yönelik örnek uygulamalara yer verilmiştir.

2. KURUMLAR VERGİSİ MEVZUATI 2019 YILI DEĞİŞİKLİKLERİ

21/6/2006 tarih ve 26205 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 01/01/2006 tarihinden itibaren yürürlüğe giren 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun uygulanmasına ilişkin kurallar, 03/04/2017 tarihli ve 26482 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 1 Seri No’lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinde belirtilen düzenlemeler çerçevesinde yürütülmektedir.

Ancak günümüze kadar 1 Seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinde değişiklik yapan ve sayısı 17’i bulan (Seri No: 2-17) tebliğ yayınlanmıştır. Bu tebliğlerde Kurumlar Vergisi Kanununa getirilen yasal düzenlemelerin uygulamasına ilişkin usul ve esaslar hakkında açıklamalara yer verilmiştir.

Aşağıda, 2019 yılında 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu ve 1 Seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nde yapılan değişiklikler hakkında açıklamalara yer verilecektir.

2.1. 18.01.2019 Tarih ve 30659 Sayılı Resmi Gazete’de Yayımlanan 7161 Sayılı Vergi Kanunları İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun

Söz konusu Kanun ile 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun Geçici 9 uncu Maddesinde Yapılan Değişiklik 18.01.2019 tarih ve 30659 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7161 sayılı Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 43 üncü maddesi ile 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun geçici 9 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan “2017 ve 2018” ibaresi “2017, 2018 ve 2019” şeklinde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“(2) Cumhurbaşkanı, birinci fıkrada yer alan süreyi bitiminden itibaren, sürenin bitimini takip eden her bir takvim yılı itibarıyla ayrı ayrı ya da birlikte, beş yıla kadar uzatmaya yetkilidir.”

Yapılan düzenleme ile 2017 ve 2018 yıllarında yapılan imalat sanayii yatırımları için 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 32/A maddesi kapsamındaki yatırım teşviklerinden daha yüksek oranlarında faydalanılmasına imkan veren anılan Kanunun geçici 9 uncu maddesinde yer alan düzenlemenin 2019 yılında da uygulanmasına imkan sağlanmıştır. Ayrıca Cumhurbaşkanına bu uygulamanın sürelerini beş yıla kadar uzatma yetkisi verilmiştir.

2.2. 30/01/2019 tarih ve 30671 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7162 sayılı Gelir Vergisi Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun

Söz konusu Kanun ile;