Kubilay TÜRKŞEN

1-GENEL AÇIKLAMA

7103 sayılı Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunla vergi kanunlarında da değişiklikler yapılmıştır. Söz konusu değişikliklerden biride VUK’a eklenen geçici 30. madde ile üretim, Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde kullanılmak üzere 2019 takvim yılı sonuna kadar iktisap edilecek yeni makina ve teçhizat için uygulanacak amortisman oran ve sürelerinin Maliye Bakanlığınca tespit edilen faydalı ömür sürelerinin yarısı dikkate alınmak suretiyle belirlenmesine imkan tanınmasıdır. Düzenleme ile söz konusu makine ve teçhizat için bir anlamda hızlandırılmış amortisman uygulanarak, mükelleflerin makina ve teçhizatlarını yenilemelerini kolaylaştırmak amaçlanmıştır.

VUK’a yeni eklenen geçici 30. madde hükmü aşağıdaki gibidir.

“GEÇİCİ MADDE 30- Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra, 17/4/1957 tarihli ve 6948 sayılı Sanayi Sicili Kanununa göre sanayi sicil belgesini haiz mükelleflerce münhasıran imalat sanayiinde veya 26/6/2001 tarihli ve 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu, 28/2/2008 tarihli ve 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun ve 3/7/2014 tarihli ve 6550 sayılı Araştırma Altyapılarının Desteklenmesine Dair Kanun kapsamında faaliyette bulunan mükelleflerce münhasıran Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde kullanılmak üzere, 2019 takvim yılı sonuna kadar iktisap edilen yeni makina ve teçhizat ile aynı tarihe kadar yatırım teşvik belgesi kapsamında iktisap edilen yeni makina ve teçhizat için uygulanacak amortisman oran ve süreleri, Maliye Bakanlığınca bu Kanunun 315 inci maddesine göre tespit ve ilan edilen faydalı ömür sürelerinin yarısı dikkate alınmak suretiyle hesaplanabilir. Bu şekilde yapılacak hesaplamada faydalı ömür süresinin küsuratlı çıkması halinde, çıkan rakam bir üst tam sayıya tamamlanmak suretiyle ilgili kıymetlere uygulanacak amortisman oran ve süreleri belirlenir. Bu şekilde belirlenen oran ve süreler izleyen yıllarda değiştirilemez. İmalat sanayiinde kullanılmak üzere iktisap edilen ve madde hükmünden yararlanılabilecek makina ve teçhizatı tespite Bakanlar Kurulu, uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.”

Geçici 30. madde 01.05.2018 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Maddede imalat sanayiinde kullanılmak üzere iktisap edilen ve madde hükmünden yararlanılabilecek makina ve teçhizatı tespite Bakanlar Kurulu, uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkili kılınmıştır. Bakanlar Kurulu imalat sanayiinde kullanılmak üzere iktisap edilen ve madde hükmünden yararlanılabilecek makina ve teçhizatı 2018/11674 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlemiştir. Maliye Bakanlığınca da uygulamaya ilişkin olarak Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 497) yayımlanmıştır. 

2- HIZLANDIRILMIŞ AMORTİSMAN UYGULAMASININ KAPSAMI

2.1-Mükellefler Yönünden

VUK’un geçici 30. maddesinden, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinden; 6948 sayılı Kanuna göre sanayi sicil belgesini haiz olanlar, münhasıran imalat faaliyetinde kullanmak üzere iktisap edecekleri yeni makina ve teçhizat için yararlanabilecektir. Uygulamadan yararlanabilmek için, makina ve teçhizatın iktisap edildiği tarih itibarıyla sanayi sicil belgesini haiz olunması gerekmektedir.

4691 sayılı Kanun, 5746 sayılı Kanun ve 6550 sayılı Kanun kapsamında faaliyette bulunan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri münhasıran Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde kullanmak üzere iktisap edecekleri yeni makina ve teçhizat için geçici 30. maddeden yararlanabilecektir.

Yatırım teşvik belgesini haiz olan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, yatırım teşvik belgesi kapsamında iktisap edecekleri yeni makina ve teçhizat için geçici 30. maddeye göre amortisman ayırabilecektir.

2.2-Makine ve Teçhizat Yönünden

VUK’un geçici 30. maddesine göre amortisman konusu yapılacak makina ve teçhizatın her şeyden önce yeni olması gerekmektedir. Yeni makina-teçhizat ise, imalatını/üretimini müteakiben her hangi bir surette (test çalışmaları hariç) kullanılmamış makina teçhizatı ifade etmektedir.

VUK’un geçici 30. madde uygulaması bakımından makina ve teçhizat, amortismana tabi iktisadi kıymet niteliği taşıyan ve mal/hizmet üretimi ile Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde kullanılan her türlü makina ve cihazlar ile bunların eklentileri ve bu amaçla kullanılan taşıma gereçlerini (konveyör, forklift vb.) kapsamaktadır.