Maliye Postası Dergisi
RAMAZAN PAKETLERİNİN VERGİSEL BOYUTU İLE MUHASEBELEŞTİRİLMESİ ÜZERİNE DEĞERLENDİRME
Cihan TEKİN
Ramazan ayına günler kaldı. Ramazan ayı yardımlaşmanın en yoğun olduğu zamandır. Günümüzde işletmelerin bu ayda personellerine bazı temel gıda ürünlerden oluşan Ramazan paketi şeklinde yardımda bulunduğu sık sık görülmektedir. Söz konusu bu yardımlar işletme personeline fayda sağlamakla birlikte, vergisel boyutunun da ihmal edilmemesi gerekir.
Şimdi ramazan paketlerinin Gelir Vergisi, Katma Değer Vergisi, Damga Vergisi ve Sosyal Güvenlik Kurumu Kesintisi Yönünden ele alalım.
RAMAZAN PAKETLERİNİN VERGİ VE SOSYAL GÜVENLİK KANUNLARI YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ
Gelir Vergisi Yönünden:
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’ nun 61. maddesine göre ücret; ‘’ Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir. ‘’ şeklinde tanımlanmış olup yine aynı maddede ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmeyeceği belirtilmiştir.
Kanundaki ücretin tanımda görüleceği ücret sadece nakden yapılan ödemeleri kapsamayıp, ayni ödemeleri de kapsadığı görülmektedir.
Anılan Kanunun 96 ncı maddesinde, " Vergi tevkifatı, ücretler dışında kalan ödemelerde gayrisafi tutarlar üzerinden yapılır. Kesilmesi gereken verginin ödemeyi yapan tarafından üstlenilmesi halinde bu vergi bilfiil ödenen miktar ile ödemeyi yapanın yüklendiği verginin toplamı üzerinden hesaplanır. " denilmiştir.
GVK 63’ üncü maddesine göre de; ‘’ Hizmet erbabına verilen ayınlar, verildiği gün ve yerdeki ortalama perakende fiyatlarına göre; konut tedariki ve sair suretle sağlanan menfaatler, konutun emsal kirasına veya menfaatin emsal bedeline göre değerlenir. ‘’ Buna göre hizmet erbabına ramazan paketleri ayni bir ödeme şekli olarak ortalama perakende fiyatına göre değerlenecektir.
Yine aynı Kanunun 27 nci maddesinin 2 numaralı bendine göre, resmi veya özel müesseseler tarafından hizmet erbabına demirbaş olarak verilen giyim eşyası gelir vergisinden istisna edilmiştir. İşverenler tarafından hizmet erbabına verilen giyim eşyasının gelir vergisinden istisna edilebilmesi için;
-Hizmet erbabına verilen giyim eşyasının işin icabı olarak verilmiş olması, -İşte giyilen bir giyim eşyası olması,
-Demirbaş niteliğinde bulunan bir giyim eşyası olması
-Hizmet erbabının işten ayrılması halinde giyim eşyasının geri alınması gerekmektedir.
Öte yandan, Kanunun 94 üncü maddesinde tevkifat yapmak zorunda olan mükellefler sayılmış, aynı maddenin birinci fıkrasının (1)numaralı bendinde de "Hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61 inci maddede yazılı olup ücret sayılan ödemelerden (istisnadan faydalananlar hariç), 103 ve 104 üncü maddelere göre" vergi tevkifatı yapılacağı belirtilmiştir.
Buna göre, hizmet erbabına verilen ramazan paketlerinin ücret olarak kabul edilmesi ve hizmet erbabının brüt ücretine dahil edilerek Gelir Vergisi Kanununun ücretin vergilendirilmesine ilişkin hükümleri doğrultusunda vergiye tabi tutulması gerekmekte olup, ayrıca genel giderler kapsamında indirim konusu yapılabilecektir.
Katma Değer Vergisi Yönünden