T.C. D A N I Ş T A Y  Dokuzuncu Daire

Esas No : 2014/1245   Karar No : 2018/2755

İstemin Özeti : Davacı şirket adına, antrepolarda yapılan devirlere ilişkin olarak devreden ve devralan firmalar arasında yapılmış devir sözleşmelerinde ve eki taahhütnamelerde damga vergisi ödenmediğinden bahisle 2007/Temmuz dönemine ilişkin olarak re’sen tarh edilen vergi ziyaı cezalı damga vergisinin kaldırılması istemiyle açılan davayı kısmen kabul eden, kısmen reddeden Mersin 1. Vergi Mahkemesi’nin 06/11/2013 tarih ve E:2012/1814, K:2013/1547 sayılı kararının; dilekçelerde ileri sürülen sebeplerle karşılıklı olarak bozulması istenilmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince işin gereği görüşüldü:

Davacı şirket adına, antrepolarda yapılan devirlere ilişkin olarak devreden ve devralan firmalar arasında yapılmış devir sözleşmelerinde ve eki taahhütnamelerde damga vergisi ödenmediğinden bahisle 2007/Temmuz dönemine ilişkin olarak tarh edilen vergi zıyaı cezalı damga vergisinin kaldırılması istemiyle açılan davayı, damga vergisinin binde 7.5 oranı üzerinden hesaplanan kısmı yönünden reddeden, fazlaya ilişkin kısmı yönünden kabul eden vergi mahkemesi kararının taraflarca ileri sürülen sebeplerle bozulması istenilmektedir.

488 sayılı Kanunun 1. maddesinde: “Bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtlar damga vergisine tabidir. Bu kanundaki kağıtlar terimi, yazılıp imzalamak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeler ile elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgeleri ifade eder.” hükmüne, 4. maddesinde: “Bir kağıdın tabi olacağı verginin tayini için o kağıdın mahiyetine bakılır ve buna göre tabloda yazılı vergisi bulunur. Kağıtların mahiyetlerinin tayininde, şekli kanunlarda belirtilmiş olanlarda kanunlardaki adlarına, belirtilmemiş olanlarda üzerlerindeki yazının tazammun ettiği hüküm ve manaya bakılır. Mahiyeti tayin edilmek istenen kağıt üzerinde başka bir kağıda atıf yapılmışsa, atıf yapılan kağıdın hükümlerine nazaran iktisap ettiği mahiyete göre vergi alınır.” hükmüne yer verilmiştir.

Damga Vergisi Kanunu’na ekli (I) sayılı tablonun “Akitlerle ilgili Kağıtlar” başlıklı I/A bölümünün 1. bendinde; belli parayı ihtiva eden mukavelenameler, taahhütnameler ve temliknamelerin damga vergisine tabi olacağı düzenlenmiştir.

4458 sayılı Gümrük Kanunu uyarınca çıkarılan ve uyuşmazlık döneminde yürürlükte bulunan 31/05/2002 tarih ve 24771 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Gümrük Yönetmeliği’nin 291. maddesinde: “Gümrük antrepolarında depolanan eşya satış suretiyle başkasına da devredilebilir. Bunun için devreden ve devralanın isteklerinin, ilgili gümrük idaresine yazılı olarak bildirilmesi gerekir. Bu devir isteğinin idarece kabulü, eşyaya ait gümrük vergileri ile para cezalarının devralan tarafından üstlenilmesine bağlıdır. Eşyanın mülkiyeti ile ilgili olarak devri önleyici herhangi bir durumun varlığı halinde bu durum açıklığa kavuşturulmadan devir işlemi yapılamaz. Devir isteğinin uygun görülmesi halinde, antrepo stok kayıtlarında gerekli değişiklikler yapılarak devir işlemi tamamlanır. Bu durumda, eşya ile ilgili hukuki sorumluluklar devralana geçer.” kuralı hükme bağlanmıştır.

Bu durumda, Gümrük Yönetmeliği’nin yukarıda yer verilen 291. maddesine göre; gümrük antreposunda bulunan bir malın satıcıdan alıcıya devrinin sağlanması için malın devrine ilişkin sözleşmenin (alım-satım sözleşmesinin) ve eki taahhütnamenin gümrük idaresine ibraz edilmesi zorunlu olmadığından ve ancak alıcı tarafından ileride ortaya çıkabilecek eşyaya ait gümrük vergileri ile para cezalarının ve hukuki diğer sorumlulukların üstlenilmesine ilişkin bir yazı ile satıcının malın devredilmesine izin verdiğine ilişkin yazının sunulması malın devri için yeterli bulunmaktadır.

Bu durumda, bir sözleşmesinin damga vergisine tabi tutulabilmesi için, yukarıda yer verilen Damga Vergisi Kanunu’nun 1. maddesi uyarınca herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için sunulmasının zorunlu olması gerekmektedir. Olayda ise, dava konusu malın devrine ilişkin sözleşmenin ve eki taahhütnamenin olay anında yürürlükte bulunan mevzuat hükümleri uyarınca gümrük idaresine sunulmasının zorunlu olmadığı açıktır.