MALİYE POSTASI DERGİSİ'nin 6111 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması Hakkında Kanun'a ilişkin açıklamaların yer aldığı 15 Mart 2011 sayılı ÖZEL SAYISI yayımlandı, Abonelerimize gönderildi. Set Abonelerine Kanun ve Kanunla yapılan değişiklikler de Dergi Eki olarak gönderildi. Torba Yasaya ilişkin Özel Sayımızda yer alan konulardan bazıları  şunlar:
 

VERGİ USUL KANUNU KAPSAMINA GİREN VERGİ-VERGİ CEZASI-
GECİKME FAİZİ VE GECİKME ZAMMI

 İNCELEME VE TARHİYAT SAFHASINDA BULUNAN İŞLEMLER

 Pişmanlık Talebi İle Verilip Ödeme Şartlarının İhlal Edildiği Beyannameler

 Uzlaşma Günü Gelmemiş Ya da Vergi Ceza İhbarnameleri Mükellefe Tebliğ Edilmemiş Alacaklar

GELİR VE KURUMLAR VERGİSİNDE MATRAH ARTIRIMI

STOK BEYANI

İŞLETMEDE MEVCUT OLDUĞU HALDE KAYITLARDA YER ALMAYAN EMTİANIN  KAYDA ALINMASI

ORTAKLARDAN ALACAKLAR VE KASA  MEVCUDU AFFI

ve Kanunla ilgili diğer konular ve muhasebe kayıtları Özel Sayıda yer almaktadır.

Özel sayımızın ortaklardan olan alacaklara ilişkin bölümü aşağıda verilmiştir.

Bu ve bunun gibi bir çok makaleyi, özel sayılarımızı okumak, vergi, sosyal güvenlik ve iş kanunu hakkındaki sorularınıza cevap almak için Maliye Postası abonesi olunuz.

Abonelik için tıklayınız.

II-KAYITLARDA MEVCUT OLDUĞU HALDE İŞLETMEDE
     YER ALMAYAN EMTİANIN KAYDA ALINMASI

Söz konusu uygulamaya ilişkin Kanun maddesi aşağıdaki gibidir.

“MADDE 11- (1) Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan mallar hakkında aşağıdaki hükümler uygulanır.

 a) Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri (adi, kolektif ve adi komandit şirketler dahil), kayıtlarında yer aldığı halde işletmelerinde mevcut olmayan mallarını, bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna kadar, aynı nevi’den mallara ilişkin cari yıl kayıtlarına göre tespit edilen gayrisafi kâr oranını dikkate alarak fatura düzenlemek ve her türlü vergisel yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle kayıt ve beyanlarına intikal ettirebilirler. Gayrisafi kâr oranının cari yıl kayıtlarına göre tespit edilemediği hallerde, mükellefin bağlı olduğu meslek odalarının belirleyeceği oranlar esas alınır.

b) Bu fıkra hükmünün uygulanmasına ilişkin olarak geçmişe yönelik vergi cezası ve gecikme faizi uygulanmaz.”

1- Uygulamadan Yararlanacak Olanlar

6111 sayılı Kanunun 11. Maddesi hükmüne göre; gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine (adi, kolektif ve adi komandit şirketler dahil)  kayıtlarında yer aldığı halde işletmelerinde mevcut olmayan mallarını, bu Kanunun yürürlüğe girdiği ayı izleyen üçüncü ayın son iş gününe kadar (31.Mayıs 2011)  fatura düzenlemeleri ve her türlü vergisel yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle kayıt ve beyanlarına intikal ettirmeleri ve böylece kayıtlarını fiili duruma uygun hale getirmeleri imkanı verilmiştir. Bu hüküm, bütün gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerini kapsamaktadır.

2-Nasıl Faydalanılacak

a-Emtia Bedelinin Tespiti

Bu uygulamadan yararlanacak olan mükellefler, kayıtlarda yer aldığı halde işletmede mevcut olmayan malları, cari dönemde bu mallarla aynı türden sattıkları malların gayri safi karlılık oranını dikkate alarak fatura düzenlenmek ve her türlü vergisel yükümlülükler yerine getirilmek suretiyle kayıt ve beyanlarına intikal ettirilebileceklerdir. Söz konusu mallara ilişkin olan gayrisafi kâr oranının cari yıl kayıtlarına göre tespit edilememesi halinde ise mükellefin bağlı olduğu meslek odalarının belirleyeceği gayrisafi karlılık oranı dikkate alarak fatura düzenlenecektir.

b-Fatura Düzenlenmesi ve Defterlere Kayıt

 Değeri tespit edilen söz konusu emtia için yapılması gereken işlem normal satış işlemlerinden bir farklılık arz etmemektedir. Bu şekilde faturalanan ve yasal defterlere kaydedilen mallarla ilgili  faturada malın tabi olduğu oranda katma değer vergisi hesaplanacak ve ilgili dönem beyannamesine dahil edilecek, satış hasılatı yıllık gelir veya kurumlar vergisi matrahının hesaplanmasında da dikkate alınacaktır.

Yapılacak kayıt;

 Fatura bedeli aşağıdaki şekilde kayıtlara yansıtılacaktır. Aşağıdaki şekilde defterlere intikal ettirilen kayıt yaparken borçlu hesap olayın mahiyetine göre farklılık gösterecektir. Eğer olayın gerçek mahiyeti ( Malların nasıl çıktığı belli değilse) beli değilse borçlu  hesap olarak “689 Diğer  Olağan Dışı  Kar ve  Zarar” hesabı kullanılacaktır. Ancak burada dikkat edilmesi gereken bu hesap tutarının aynı zamanda kanunen kabul edilmeyen gider olarak ilgili yıl vergi matrahına ilave edilmesidir.

Aşağıdaki kayıtta  görüldüğü bu mallar için söz konusu malın tabi oranda KDv hesaplanacak ve bu tutar normal diğer satışlarda hesaplanan kdv gibi dikkate alınacaktır.

_______________________/__________________

689 Diğer Olağan Dışı Kar ve Zarar   XXXXX

                                 600 Yurt İçi Satışlar                       XXXXX

                                  391 Hesaplanan KDV                   XXXXX

_____________________/_____________________

621 Satılan Ticari Mal Maliyeti                XXXXX

                                                   153 Ticari Mallar        XXXXX

_____________________________________________

Eğer söz konusu malların kayıt dışı satışından elde edilen gelir ortaklar tarafından kullanılmışsa “689 Diğer Olağan Dışı Kar ve Zarar”  hesabının yerine “131/231 Ortaklardan alacaklar” hesabının kullanılması gerekmektedir. Bu durumda ise aşağıdaki şekilde kayıt yapılmalıdır.

_______________________/__________________

131/231 Ortaklardan Alacaklar                   XXXXX

                                 600 Yurt İçi Satışlar                       XXXXX

                                  391 Hesaplanan KDV                   XXXXX

_____________________/_____________________

621 Satılan Ticari Mal Maliyeti                XXXXX

                                                   153 Ticari Mallar        XXXXX

_____________________________________________

NOT:   Yukarıda yer aldığı şekilde “131/231 Ortaklardan Alacaklar “  hesabına borç kaydedilmesi     fiktif bir durumun ilerleyen dönemlerde  bilançoda yer almasının devamını sağlayacağı için vergisel açıdan ve bilanço aşısından sorun yaratabilir. Bu nedenle biz “689 Diğer Olağan Dışı Kar ve Zarar” hesabına borç kaydedilerek ve bu tutarın aynı zamanda kanunen kabul edilmeyen giderlere aktarılarak bilançodan çıkarılmasının daha uygun olacağını düşünmekteyiz.