Erol DELİKTAŞ

I-GİRİŞ
Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği’nin (I/C-2.1.3.1) bölümünde kısmi tevkifat uygulayacak alıcılar, (I/C-2.1.3.2) bölümünde kısmi tevkifat uygulanacak hizmetler, (I/C-2.1.3.3) bölümünde ise kısmi tevkifat uygulanacak teslimler belirtilmiştir. Bu belirlemelere ek olarak 01 Mayıs 2022 tarihinden geçerli olmak üzere, 41 Seri no.lu Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ ile Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği’nin I/C-2.1.2.bölümünün sonuna “İsteğe Bağlı Tam Tevkifat Uygulaması” başlığı ile yeni bir usul ve esas belirlemesi yapılarak, kdv’de kısmi tevkifat uygulanacak bazı teslim ve hizmetler için (2 işlem türü haricinde) “isteğe bağlı olarak tam tevkifat” yapılabilmesi şeklinde alternatif bir düzenleme getirilmiştir.
Söz konusu alternatif düzenlemenin Bakanlıkça getirilmesinin nedeni olarak; özellikle kdv mükelleflerinin kendi aralarında kısmi tevkifat uygulamasına tabi teslim ve hizmetler için, satıcıların vergisel riskleri olabileceğinden hareketle söz konusu risklerin giderilmesi ve özellikle kdv iade taleplerinde sorunla karşılaşılmaması saiki ile KDV mükellefleri tarafından yapılan taleplerin dikkate alınarak, bu taleplerin karşılanması adına bu düzenlemenin yapıldığı anlaşılmaktadır.
Yazımız kapsamında; isteğe bağlı tam tevkifat uygulaması ele alınıp, uygulamanın anlamlığı ile tercih edilebilirliği noktası tartışılıp, tercih edilebilmesini ve başarı şansını artırabilecek bazı husus ve önerilere yer verilmeye çalışılacaktır.
II- YASAL MEVZUAT
41 Seri no.lu Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ’in 2nci maddesi ile Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği’nin I/C-2.1.2.bölümünün sonuna 01.05.2022 tarihinden sonra uygulanabilmek üzere getirilen yeni düzenleme şu şekilde yapılmıştır.
“2.1.2.5. İsteğe Bağlı Tam Tevkifat Uygulaması
Mükellefler, yazılı bir sözleşme düzenleyerek bir yıl süreyle anlaştıkları satıcı mükelleflerden, Tebliğin (I/C-2.1.3.2.) ve (I/C-2.1.3.3.) bölümlerinde belirtilen işlemlere (Tebliğin (I/C-2.1.3.2.13.) bölümü ile (I/C-2.1.3.3.7.) bölümündeki işlemler hariç) ilişkin alımlarında tevkifat sorumluluklarının bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, hesaplanan KDV’nin tamamını sorumlu sıfatıyla beyan edip öderler. Bir yıllık sürenin bitimini izleyen yıllarda uygulamaya devam edilmesinin istenmesi halinde sözleşmenin aynı süreyle yenilenmesi gerekir. Bir yıllık süre dolmadan söz konusu uygulamadan vazgeçilmesi mümkün değildir.
Alıcı mükellefler, söz konusu sözleşmelerin bir örneği ile bu kapsamda işlem yapacak satıcı mükelleflerin bilgilerini (adı soyadı/unvanı, vergi dairesi, vergi kimlik numarası, sözleşme uygulama dönemi), işleme ilişkin KDV beyannamesinin verilmesinden önce liste halinde bağlı oldukları vergi dairesine verirler. Sözleşmelerin feshedilmesi, tadili vb. durumların da işleme ilişkin KDV beyannamesinin verilmesinden önce bağlı oldukları vergi dairesine bildirilmesi gerekir.
Alıcıların isteğe bağlı tam tevkifat uygulaması kapsamında sözleşme düzenlemediği satıcılar ile olan işlemlerinde, genel hükümlere göre işlem tesis edileceği tabiidir.
İsteğe bağlı tam tevkifat uygulaması kapsamında alıcı tarafından tevkifata tabi tutulan KDV, 2 No.lu KDV Beyannamesinin “Vergi Bildirimi” kulakçığının, “İsteğe Bağlı Tam Tevkifat Uygulanan İşlemlere Ait Bildirim” tablosunda beyan edilir. Tablonun “İşlem Türü” alanı, bu alana ilişkin işlem türü listesinden seçim yapılmak suretiyle doldurulur. “Matrah” alanına, işlemin KDV hariç bedeli, “Oran” alanına işlemin tabi olduğu KDV oranı girilir. Alıcı tarafından tevkif edilen KDV tutarını gösteren “Vergi” alanı, e-beyanname programı tarafından hesaplanır.
İsteğe bağlı tam tevkifat uygulaması kapsamındaki işlemleri yapan satıcı mükellefler ilgili döneme ait 1 No.lu KDV Beyannamesinin iki ayrı bölümüne kayıt yapar. Birinci kayıt, “Matrah” kulakçığında “İsteğe Bağlı Tam Tevkifat Uygulanan İşlemler” tablosuna; ikinci kayıt “İstisnalar-Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler” kulakçığında “İsteğe Bağlı Tam Tevkifat Kapsamına Giren İşlemler” tablosuna yapılır.
İsteğe bağlı tam tevkifata tabi tutulan KDV ile sınırlı olmak üzere satıcıya KDV iadesi yapılabilir. Bu uygulamadan kaynaklanan KDV iade talepleri, her bir işlem için Tebliğin (I/C-2.1.5.) bölümünde yer alan usul ve esaslar çerçevesinde yerine getirilir. İade taleplerinin yerine getirilmesinde, alıcı tarafından 2 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edilen ve tahakkuk ettirilen KDV’nin ödenmiş olması vergi dairesince aranır.
Bu uygulama kapsamında işlemi bulunanlar düzeltme işlemleri bakımından Tebliğin (I/C-2.1.4.), tevkifata tabi tutulan verginin iadesi bakımından Tebliğin (I/C-2.1.5.), bildirim ve müteselsil sorumluluk bakımından Tebliğin (I/C-2.1.6.) bölümlerindeki açıklamalara tabidir.”
III.- DEĞERLENDİRMELER
3.1. İsteğe Bağlı Tam Tevkifat Uygulamasından Yararlanamayacak Olan Kısmi Tevkifat Uygulaması Türleri