Maliye Postası Dergisi
ÖDENEN ASKERLİK VE DOĞUM BORÇLANMA PRİMLERİ SİGORTALININ KENDİSİNE VEYA VEFATI HALİNDE HAK SAHİPLERİNE İADE EDİLİR Mİ?
Mustafa GÜNŞEN
Değerli Okurlar,
Sigortalılar çalışma hayatı boyunca bazı nedenlerden dolayı çalışma hayatına ara vermek veya işinden ayrıldıktan sonra bazı dönemler işsiz kaldıkları için prim gününü tamamlamakta zorluklar yaşamaktadırlar. Bu eksik günlerin tamamlanması kanunca kendilerine tanınan ve İş Kanunu hükümlerine göre kendisine verilen ücretsiz doğum ya da analık süreleri, er ve erbaş olarak silah altında veya yedek subay okulunda geçen sürelerini, sigortalı iken herhangi bir suçtan tutuklanan veya göz altına alınanlardan bu suçtan dolayı beraat edenlerin tutuklulukta veya gözaltında geçen süreleri ile grev ve lokavtta geçen süreleri ve 41. Madde de belirtilen diğer borçlanılacak süreleri borçlanarak eksik sürelerini tamamlamakta veya sigortalılığın başlangıcından önceki yapılan askerlik hizmetindeki günlerini borçlanılarak, borçlandırılan gün sayısı kadar sigortalılık başlangıç tarihini öne çekerek daha erken ve daha az hizmet günü ile emekli olma yolunu seçmektedirler.
Borçlanmalar 5510 Sayılı kanunun yürürlüğe girdiği 01/10/2008 tarihinden önce 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 60, 1479 Sayılı Kanunun 65, 2925 Sayılı Kanunun 39, 2926 Sayılı Kanunun ek3, ve 01/10/2008 tarihinden sonra da 5510 sayılı kanunun 41. maddesinde belirtilmiş ise de hem Sosyal Sigortalar İşlem Yönetmeliğinin 66/11 maddesinde hem de 2013/11 Sayılı SGK genelgesi ile bu genelgede değişiklik yapan 2019/9 Sayılı SGK Genelgesinde borçlanma halleri ve borçlanmaların nasıl yapılıp nasıl ödenmesi gerektiği konusu detaylı bir şekilde açıklanmıştır.
Yazımızın ana konusuna dönersek sigortalının borçlanıp ödediği primleri veya sigortalının vefatı halinde ödenen bu primleri geri alma hakkı var mıdır?
Sosyal Sigortalar İşlem Yönetmeliğinin 66/11 maddesinde ödenen borçlanma primlerinin aylık bağlanmamış şartıyla bir defaya mahsus borçlanma tutarlarının tamamı iade edilir hükmü değiştirilmiş ve bir defaya mahsus hükmü kaldırılarak, Aylık bağlanmamış şartıyla borçlanma tutarının tamamının sigortalının talebi halinde faiz uygulanmaksızın her zaman iade edilebileceği , Ancak kısmi iade yapılamayacağı 2019/9 sayılı SGK Genelgesi ile değiştirilmiştir.
Buna göre,