Maliye Postası Dergisi
LİMİTED ŞİRKETLERDE SERMAYE OLACAK UNSURLAR
ÖZDEM SATICI TOPRAK
I-GİRİŞ
Limited şirketler bir veya daha çok gerçek veya tüzel kişi tarafından bir ticaret unvanı altında kurulan esas sermayesi belirli sermaye şirketleridir. 2022 yılı Eylül ayı itibariyle ülkemizde yaklaşık 1.063.000 limited şirket faaliyet göstermektedir.(1) 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’na göre asgari On Bin Türk Lirası sermaye ile kurulabilen limited şirketlerde nakit para dışında muhtelif unsurların da sermaye olarak getirilmesi öngörülmüş; esasen limited şirkete sermaye olacak unsurlar anonim şirkete sermaye olacak unsurlara paralel şekilde düzenlenmiştir.
II-Sermaye Kavramı ve Çeşitleri
II.1.Sermaye Kavramı
Sermaye, sözlük anlamıyla bir ticaret girişiminin gerçekleştirilmesi ve yürütülmesi için gerekli olan, bu işte kullanılan para ve paraya çevrilebilecek malların tümüdür. Aynı zamanda kapital veya anamal olarak de isimlendirilen sermaye mal üretmek için kullanılan makine, fabrika gibi fiziksel araçlar şeklinde de ifade edilebilmektedir. Ticaret şirketlerinde ise sermaye, ortakların “katılma payı” olarak şirkete getirmeyi taahhüt ettikleri malvarlığı değerlerinin toplamını ve bu değerlerin nakit olarak gösterilmesini ifade eder.(2)
II.2.Çeşitleri
Sermaye kavramı niteliği itibariyle değerlendirildiğinde 6102 sayılı Türk ticaret Kanunu’nda da yer aldığı üzere nakit ve nakit olmayan ancak nakden değerlendirilebilen unsurlar şeklinde gruplandırılabilir. (TTK Md.127/1) Nakdi sermaye, ortağın şirkete belli bir miktar “para” ile katılmasını ifade eder.(3) Nakit değerler kavramının içine alacaklar, poliçe, bono, çek, konişmento, makbuz senedi, varant, taşıma senetleri, hisse senedi, tahvil, ipotekli borç senetleri, irat senetleri gibi kıymetli evraklar ile sermaye şirketlerine ait payların gireceği yönünde görüşler de mevcuttur.(4) Ayni sermaye ise, bir şirketin kuruluşunda ortakların getirmeyi taahhüt ettikleri, gayri nakdi malvarlığı unsurlarını ifade etmektedir.
III-Limited Şirketlerde Sermaye Olacak Unsurlar
III.1.Sermaye Unsurları
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda ticaret şirketlerine sermaye olacak unsurlar 127. Maddede düzenlenmiş; ancak söz konusu unsurlar şirket türlerine göre ilerleyen maddelerde daha detaylı ele alınmıştır. Limited şirketlere sermaye olacak unsurlar anonim şirket sermaye unsurlarına paralel biçimde düzenlenmiştir. (TTK Md.127/1, 344/1, 342, 578/1, 581/1)
Buna göre limited şirketlere nakit paranın dışında üzerlerinde sınırlı ayni bir hak, haciz veya tedbir bulunmayan; nakden değerlendirilebilen ve devrolunabilen, fikrî mülkiyet hakları ile sanal ortamlar ve adlar da dâhil, malvarlığı unsurları ayni sermaye olarak konulabilecektir. (TTK Md.581/1) Hükümde ayni sermaye olacak unsurlar örneklenmiş ve ayni sermayedeki belirleyici unsurun nakden değerlenebilme ve devredilebilme olduğu belirtildiğinden düzenlemede yer almayan ancak nakden değerlendirilmesi ve devrolunması mümkün olan unsurlar da sermaye olabilecektir.
III.2.Sermaye Olamayacak Unsurlar
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda bazı değerlerin anonim şirketlere paralel biçimde limited şirketlere de sermaye olarak getirilmesi men edilmiştir.