Maliye Postası Dergisi
KREŞ VE GÜNDÜZ BAKIM EVLERİNE İLİŞKİN GELİR VERGİSİ VE KURUMLAR VERGİSİ KANUNUNDA YER ALAN İSTİSNALARA GENEL BAKIŞ
Fırat İNSEL
Genelde hem toplumda hem de mesleki alanda anaokulu, kreş, gündüz bakım evi, çocuk yuvası gibi kavramların arasında fark olmadığı kabul edilerek aynı manada kullanıldığı görülmektedir. Sektöre baktığımızda; kreş ve gündüz bakım evleri ile anaokulu kurumları karşımıza çıkmaktadır. Peki, kreş ile anaokulu arasındaki fark nedir? Anaokulları ile kreş ve gündüz bakım evleri her zaman birbirleri ile karıştırılır. Oysa gerek bağlı oldukları resmi organlar, gerek tabi oldukları yasal düzenlemeler ve uyguladıkları programlar bakımından birbirlerinden farklı kuruluşlardır. Bu iki kuruluş arasındaki en temel fark, kabul ettikleri yaş gruplarıdır. Kreşler ve gündüz bakım evleri; 0 ile 3 yaş arasındaki çocuklara hizmet verirken, anaokulları 3 ile 6 yaş arasındaki çocuklara hizmet vermektedirler.
Kreşlerin ve gündüz bakım evlerinin nasıl kurulacağı, nasıl çalışacağı, çalışma yöntemleri ve buralarda çalışanların nitelikleri, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından 2015 yılında yayınlanan “Özel Kreş ve Gündüz Bakımevleri İle Özel Çocuk Kulüpleri Kuruluş ve İşleyiş Esasları Hakkında Yönetmelik’te” tanımlanmıştır. Anaokullarının kuruluş, yönetim, eğitim, görev ve işleyişine yönelik usul ve esaslar ise 2014 yılında çıkarılan Milli Eğitim Bakanlığı “Okul Öncesi_ Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliği” ile düzenlenmiştir. Yönetmelikleri çıkaran bakanlıkların düzenlemelerinden anlaşılacağı üzere; kreş ve gündüz bakım evleri, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğüne bağlı olarak faaliyet gösterirler ve denetimleri bu makam tarafından yapılır. Anaokulları ise Milli Eğitim Bakanlığına bağlı olarak faaliyet gösterirler ve denetimleri bu makam tarafından yapılır.
Özel Kreş ve Gündüz Bakımevleri İle Özel Çocuk Kulüpleri Kuruluş ve İşleyiş Esasları Hakkında Yönetmelikte kreş ve gündüz bakımevlerinin tanımına bakarsak şu şekildedir;
Kreş: 0-36 aylık çocuklara hizmet veren kuruluşu
Gündüz bakımevi: 37-66 aylık çocuklara hizmet veren kuruluşu
Sosyal Güvenlik Kurumu Kreş ve Gündüz Bakımevleri İşletme Usul Ve Esasları hakkındaki düzenleme de kreş ve gündüz bakımevleri şu şekilde tanımlanmıştır. ’Kreş ve Gündüz Bakımevi: 13–66 ay arasındaki çocuklarının fiziksel, zihinsel, sosyal ve duygusal gelişmelerine yardımcı olunduğu ve bakıldığı yerlerdir.”
Kurumlar Vergisi 1 Seri No’ lu Tebliğinde ise Kreş ve Gündüz Bakımevleri şöyle tanımlanmıştır. Buna göre;
Kreş, 633 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve ilgili mevzuat çerçevesinde kurulan ve 0-24 aylık çocuklara hizmet veren kuruluşları,
Gündüz Bakımevi, 633 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve ilgili mevzuat çerçevesinde kurulan ve 25-66 aylık çocuklara hizmet veren kuruluşları
Kreş ve gündüz bakımevleri anlaşıldığı üzere kadınların çalışma hayatına katılmasının bir sonucu olarak okul öncesi çağındaki çocuklar için verilen ve çocukların sosyal, fiziksel, psikolojik, duygusal olarak gelişimlerinin sağlandığı yerlerdir. Kreş ve Gündüz bakımevlerinin günümüz ailelerinde artık vazgeçilmez bir unsur olduğundan bahsetmek izahtan varestedir.
Gelir Vergisi Kanununda Kreş Ve Gündüz Bakımevlerine ilişkin İstisnalar
Vergi istisnası, vergi kanunlarına göre vergilendirilmesi gereken vergi konularının aynı veya başka kanunlarla kısmen ya da tamamen vergi dışı bırakılmasıdır.