Maliye Postası Dergisi
KOOPERATİFLERDE ÇIKAN VE ÇIKARILAN ORTAKLARA ÖDEMELERİN GECİKTİRİLMESİ VE GECİKME FAİZİ UYGULAMASI
15.09.2016 tarih 865 sayılı dergimizde yayınlanan “Kooperatiflerde ödemelerini geciktiren ortağa faiz uygulaması” başlıklı yazımızın son paragrafında değindiğimiz üzere, bu yazımızda çıkan veya çıkarılan ortaklara yapılacak ödemelerin geciktirilmesi ve bunun sonucunda gecikme faizi uygulanması konusunu işlemek suretiyle ortaklarla hesaplaşma konusuna bütünlük kazandırmış olacağız.
Bilineceği üzere, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun (KK) “Kooperatiften çıkan veya çıkarılan ortaklarla hesaplaşma süresi ve yükümlülük” başlıklı 17. maddesi aynen şöyledir:
Kooperatiften çıkan veya çıkarılan ortakların kendilerinin yahut mirasçılarının kooperatif varlığı üzerinde hakları olup olmadığı ve bu hakların nelerden ibaret bulunduğu ana sözleşmede gösterilir. Bu haklar, yedek akçeler hariç olmak üzere ortağın ayrıldığı yıl bilançosuna göre hesaplanır.
Kooperatifin mevcudiyetini tehlikeye düşürecek nitelikteki iade ve ödemeler, ana sözleşmede daha kısa bir süre tespit edilmiş olsa bile genel kurulca üç yılı aşmamak üzere geciktirilebilir. Bu durumda kooperatifin muhik bir tazminat isteme hakkı saklıdır. Çıkan veya çıkarılan ortaklar ile mirasçılarının alacak ve hakları bunları isteyebilecekleri günden başlayarak beş yıl geçmekle zamanaşımına uğrar.
Çıkan veya çıkarılan ortağın sermaye ve mevduatından kısmen veya tamamen yoksun kalacağı hakkındaki şartlar hükümsüzdür.
KK’nun bu maddesine göre, çıkan veya çıkarılan ortağa, kooperatifte kalan parasal haklarının iki yöntemle iadesi mümkün bulunmaktadır.