01/07/2003 tarihinden itibaren yapılacak kiralama işlemlerine uygulanmak üzere, 4842 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 25.maddesi ile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’na finansal kiralama işlemlerinde değerleme hükümlerini düzenleyen mükerrer 290.madde eklenmiştir.

Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 290.maddesinin 2.fıkrasında; “Kiracı tarafından aktifleştirilen finansal kiralamaya konu iktisadi kıymeti kullanma hakkı, bu Kanunun mükerrer 298.maddesi ve üçüncü kitabının üçüncü kısmının birinci bölümünde kiralama konusu iktisadi kıymet için belirlenmiş esaslar çerçevesinde yeniden değerlemeye ve amortismana tabi tutulur.

Kiralayan tarafından, finansal kiralamaya konu iktisadi kıymetin bu maddenin (1) numaralı fıkrasının üçüncü paragrafına göre belirlenen değeri üzerinden amortisman ayrılmaya devam olunur.

Bu madde kapsamında değerlenen borç ve alacak tutarları reeskonta tabi tutulmaz.

Kiracı tarafından finansal kiralama sözleşmesine göre yapılan kira ödemeleri, borç anapara ödemesi ve faiz gideri olarak ayrıştırılır. Ayrıştırma işlemi, her bir dönem sonunda kalan borç tutarına sabit bir dönemsel faiz oranı uygulanmasını sağlayacak şekilde yapılır.

Kiralayan tarafından gelecek dönemlere ait faiz gelirleri, kiralanan iktisadi kıymetin finansal kiralama sözleşmesinin yapıldığı tarihteki rayiç bedelinden, her bir dönem sonunda anapara geri ödemelerinin düşülmesi sonucu kalan tutar üzerinden sabit bir dönemsel faiz oranı yaratacak şekilde hesaplanması suretiyle tahakkuk ettirilir.” hükmü yer almaktadır.

Anılan Kanun maddesinin uygulama usul ve esaslarının yayımlandığı 319 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin, kiracıya ilişkin hükümlerini düzenleyen B bölümünün birinci fıkrasında; “Finansal kiralama işlemine konu iktisadi kıymeti kullanma hakkı ve sözleşmeden doğan borç, kiralama konusu iktisadi kıymetin rayiç bedeli veya sözleşmeye göre yapılacak kira ödemelerinin bugünkü değerinden düşük olanı ile değerlenecektir. Finansal kiralama konusu iktisadi kıymet, kullanma hakkı olarak aktife alınacak karşılığında ise kiralayana olan borç pasife kaydedilecektir.” açıklamasına yer verilmiş olup, Tebliğin 3.fıkrasında ise; “Finansal kiralama sözleşmesine göre yapılan kira ödemeleri, borç anapara ödemesi ve faiz gideri olarak ayrıştırılacak ve bu ayrıştırma işlemi her bir dönem sonunda kalan borç tutarına sabit bir dönemsel faiz oranı uygulanmasını sağlayacak şekilde yapılacaktır. Kiralayan açısından yorumu yapılan “her bir dönem sonu” ifadesi, kiracı açısından sözleşmede belirtilen kira ödeme tarihidir.” açıklamasına yer verilmiştir.

Buna göre; gerek mükerrer 290.maddede, gerekse bu maddenin uygulanmasına yönelik açıklamaların yer aldığı 319 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde hangi mükelleflerin anılan Kanun hükmünden yararlanacağına dair bir açıklamaya yer verilmemiş olup, bu durumda I.sınıf tüccarlar, II.sınıf tüccarlar ve serbest meslek erbabının bu kanun hükmünden yararlanmaları gerekmektedir.

Vergi Usul Kanunu’nun 194.maddesinde; gayrimenkuller ve tesisat gibi amortismana tabi olan kıymetler işletme hesabına intikal ettirilmeyeceği ancak, 189.maddeye göre amortisman kaydı tutulmak şartıyla bu kıymetler üzerinden her yıl ayrılan amortismanlar gider kaydolunabileceği, 189.maddede ise; üzerinden amortisman ayrılan kıymetler ve bunların amortismanlarının, envanter defterinin ayrı bir yerinde; özel bir amortisman defterinde; amortisman listelerinde gösterilebileceği hükmüne yer verilmiştir.

Sayı : B.07.4.DEF.0.34.11/GVK-37-11645-

Bu özelge Maliye Postası elektronik mevzuat yayınlarına  Vergi Usul Kanununun mükerrer  290. maddesinin  altına kaydedilmiştir.

Özelgenin tamamını okumak için tıklayın.

Bunun gibi  özelgeleri , Danıştay Kararlarını, Vergi SGK, İş, Ticaret Mevzuatı ile ilgili güncel konularda uygulamaya yönelik makaleleri düzenli olarak takip etmek, ücretsiz danışmanlık hizmetimizden yararlanmak için siz de abonemiz olun.

Diğer  özelgeleri ve Danıştay Kararlarını  incelemek için tıklayın.

 Abonemiz Olmak İçin Tıklayın.