Maliye Postası Dergisi
İKİNCİ EL OTO ALIM-SATIMINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR
2015'te noterlerde yaklaşık 5 milyon civarında ikinci el araç alım satımı yapıldığı, bu araçların yaklaşık 1,5-2 milyonunun faturası kesilerek devlete vergi olarak ödendiği ve geri kalan 3 milyonun aracın vergisinin kayıp olduğu bilinmektedir. Bu anlamda, ikinci el araç satışlarında çok ciddi anlamda vergi kaybı olduğu düşünülmektedir.
Vergi kaybının önüne geçilmesi ve ikinci el oto alım satımı yapanların bu işlemlerinde vergisel açıdan hangi yükümlülüklere tabi olduklarının belirlenmesi açısından bu yazımız kaleme alınmıştır.
İkinci El Oto Alım-Satımı Yapanlarca Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 37. maddesinde, her türlü ticari ve sınaî faaliyetlerden doğan kazançların ticari kazanç olduğu hükme bağlanmış olup Kanunun "Bilanço Esasında Ticari Kazancın Tespiti" başlıklı 38. maddesinde ise; bilanço esasına göre ticari kazancın, teşebbüsteki öz sermayenin hesap dönemi sonunda ve başındaki değerleri arasındaki müspet fark olduğu, bu dönem zarfında sahip veya sahiplerce işletmeye ilave olunan değerlerin bu farktan indirileceği, işletmeden çekilen değerlerin ise farka ilave olunacağı, ticari kazancın bu suretle tespit edilmesi sırasında, Vergi Usul Kanununun değerlemeye ait hükümleri ile bu Kanunun 40 ve 41. maddeleri hükümlerine uyulacağı hüküm altına alınmıştır. Anılan Kanunun 40 ıncı maddesinde de; safi kazancın tespit edilmesinde indirilecek giderler sayılmıştır.
Ticari kazancın tespitinde iki temel ilke geçerlidir. Bunlar "dönemsellik" ve "tahakkuk esası" ilkeleridir. Tahakkuk esası ilkesinde, gelir veya giderin miktar ve mahiyet itibariyle kesinleşmiş olması, yani geliri veya gideri doğuran işlemin tekemmül etmesinin yanı sıra, miktarının ve işlemden kaynaklanan alacağın veya borcun ödeme şartlarının da belirlenmiş olması gereklidir. Bu esas dikkate alındığında bir gelir unsurunun, özel bir düzenleme bulunmadığı sürece, mahiyet ve tutar itibariyle kesinleştiği dönem kazancının tespitinde dikkate alınması gerekmektedir.