Danıştay Kararları,Özelge ve Genel Yazılar
Emlak Vergisi Kanununa Göre Yasal Zorunluluk Nedeniyle Yapılan Bildirimin Vergi Beyanı Olarak Değerlendirmesi
T.C. DANIŞTAY Dokuzuncu Daire
Esas No : 2016/15201 Karar No : 2017/2233
İstemin Özeti : Davacı adına, 2016 için tahakkuk ettirilen toplam 118.091,60 TL emlak (bina) vergisi ile buna bağlı olarak hesaplanan kültür varlıklarını koruma katkı payının kaldırılması istemiyle açılan davayı incelenmeksizin reddeden Muğla Vergi Mahkemesi'nin 24/03/2016 tarih ve E:2016/199, K:2016/322 sayılı kararının; dilekçede ileri sürülen sebeplerle bozulması istenilmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince işin gereği görüşüldü:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 17/2. maddesi uyarınca duruşma yapılmasına gerek görülmeyerek işin esasına geçildi;
Uyuşmazlıkta; davacının sahibi olduğu … sicil no'lu maden sahasına ait 2016 yılı için tahakkuk ettirilen emlak (bina) vergisi ile buna bağlı olarak hesaplanan kültür varlıklarını koruma katkı payının kaldırılması istemiyle açılan davayı; davacı şirkete ait aynı yer için 2015 yılı için yapılan emlak vergisi tahakkuklarının kaldırılması istemiyle açılan Mahkemelerinin E:2016/400 sayılı dava dosyasıyla birlikte incelemek suretiyle, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 378.maddesinde; Vergi Mahkemesi’nde dava açılabilmesi için verginin tarh edilmesi, cezanın kesilmesi, tadilat ve takdir komisyonları kararlarının tebliğ edilmiş olması, tevkif yoluyla alınan vergilerde istihkak sahiplerine ödemenin yapılmış ve ödemeyi yapan tarafından verginin kesilmiş olması gerektiği belirtildiği, mükelleflerin beyan ettikleri matrahlara ve bu matrahlar üzerinden tarh edilen vergilere karşı dava açamayacaklarının hükme bağlandığı, bu hüküm uyarınca mükelleflerin beyan ettikleri matrahlara karşı itiraz hakları yok ise de, vergi hatalarına ait hükümlerin mahfuz olduğundan vergi hatalarına karşı ihtirazi kayıtla verilen beyannameler üzerinden tahakkuk eden vergilere karşı yükümlülerin dava açma hakkının varlığında kuşku bulunmadığı, vergi mevzuatında, beyannamelerin ihtirazi kayıtla verileceğine ilişkin bir hükme yer verilmemiş ise de, uygulamada beyannamelerin ihtirazi kayıtla verilmesinin kabul edildiği, kaldı ki 2577 sayılı Kanunu'nun 27/8. maddesinde de bu hususa açıklık getirildiği, davacının sahibi olduğu taşınmazlara ilişkin olarak bildirimde bulunmak üzere görevlendirilen … tarafından, herhangi bir ihtirazi kayıt koymadan yaptığı emlak vergisi bildirimine dayalı olarak tahakkuk eden vergilere karşı dava açmasının söz konusu olamayacağı gerekçesiyle incelenmeksizin reddeden vergi mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
1319 Sayılı Emlak Vergisi Kanunun 33. maddesinde vergi değerini tadil eden sebepler sayılmış olup, maddenin 6 numaralı fıkrasında; bir bina veya arazinin taksim veya ifraz edilmesi veya mükellefinin değişmesi hali de vergi değerini tadil eden sebepler arasında sayılmıştır.
Aynı Kanunun olay tarihinde yürürlükte bulunan 23. maddesinde ise; bu Kanunun 33’üncü maddesinde (8 numaralı fıkra hariç) yazılı vergi değerini tadil eden nedenlerin bulunması halinde (geçici ve daimi muafiyetten faydalanılması hali dahil) emlâk vergisi bildirimi verilmesinin zorunlu olduğu, Devlete ait arazi için ise bildirim verilmeyeceği hükme bağlanmış, maddenin (b) fıkrasında, bu Kanunun 33’üncü maddesinde yazılı vergi değerini tadil eden sebeplerin doğması halinde, değişikliğin vuku bulduğu bütçe yılı içerisinde, emlakın bulunduğu yerdeki ilgili belediyeye verileceği hükme bağlanmıştır.
1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu'nda emlak vergisinin tarh ve tahakkukunu düzenleyen maddelerin ise, 09.04.2002 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 4751 sayılı Kanun ile değiştirildiği ve yapılan değişiklikle tarh ve tahakkuka ilişkin yeni esaslar getirildiği görülmektedir. 4751 sayılı Kanun ile emlak vergisi uygulaması sonucunda görülen olumsuzlukları ortadan kaldırmak ve vergilemede kolaylığın ve basitliğin sağlanması amacıyla dört yılda bir alınmakta olan beyan esasının kaldırıldığı ve sadece vergi değerini tadil eden nedenlerin bulunması halinde mükelleflerden bildirim alınmasını sağlamaya yönelik değişikler yapıldığı görülmektedir.
Yapılan bu değişiklikle emlak vergisinde genel beyan esası kaldırıldığından, Kanun metninden genel beyana ilişkin olarak yer alan hükümler çıkarılmış, diğer taraftan, emlak vergisinin tarh ve tahakkukuna esas olacak arsa ve arazi birim metrekare değerlerinin dört yılda bir belirlenmesi esası getirilmiştir.
213 sayılı Kanunun 378. maddesinde ise; mükelleflerin beyan ettikleri matrahlara ve bu matrahlar üzerinden tarh edilen vergilere karşı dava açamayacakları, bu Kanunun vergi hatalarına ait hükümlerinin saklı olduğu kurala bağlanmıştır.
Emlak Vergisi Kanunu uyarınca beyan esasının olduğu dönemlerde mükellefler tarafından emlak vergisi hesaplanıp beyan edilmekte ve vergi de beyan edilen matrah gözönüne alınarak hesaplanmakta idi. Bu gibi durumlarda 213 sayılı Kanunun 378. maddesi uyarınca vergi hataları hariç olmak üzere mükelleflerce beyan edilen matrahlara ve bu matrahlar üzerinden hesaplanan vergilere karşı dava açma imkanı bulunmamakta idi.
Ancak bildirim esasının gelmesi ile birlikte artık beyan edilen bir matrah ve vergi söz konusu olamayacağından ve sadece malik olunan taşınmazla ilgili bildirimde bulunulacağından, 09.04.2002 tarihinden sonra emlak vergisi uyuşmazlıklarında 213 sayılı Kanunun 378. maddesinin uygulanması söz konusu olamayacaktır. Kaldı ki anılan maddede verilecek beyannamelerde ihtirazi kayıt konulacağına dair bir hüküm de yer almamaktadır.
Kararın tamamını okumak için tıklayın.
Bu Danıştay Kararının tamamı Maliye Postası elektronik mevzuat yayınlarına Emlak Vergisi Kanununun 23'üncü maddesinin altına kaydedilmiştir.
Bu Danıştay Kararlarınının tamamını ,diğer kararları , özelgeleri ,Vergi SGK, İş, Ticaret Mevzuatı ile ilgili güncel konularda uygulamaya yönelik makaleleri düzenli olarak takip etmek, ücretsiz danışmanlık hizmetimizden yararlanmak için siz de abonemiz olun.
Abonelik hakkında bilgi almak ve mesaj atmak için tıklayın.
Diğer Danıştay Kararları ve özelgeleri görmek için tıklayın.