Maliye Postası Dergisi
DİJİTALİN YÜKSELEN YILDIZI PİNTEREST KAZANÇLARINA VERGİSEL BAKIŞ
Ramazan AYDEMİR
Pinterest kazançlarının vergilendirilmesi, Türkiye’deki vergi mevzuatına göre, elde edilen gelir türüne ve içerik üreticisinin vergi statüsüne göre farklılık gösterebilir. Bu farklılık gelirin beyan edilmesini veya istisna kapsamında beyan dışı bırakılmasını ifade etmektedir. Türk vergi sisteminde içerik üreticisi olarak ve internet ortamında hizmet sunucusu olarak elde edilen kazançlar için GVK’nin mükerrer 20/B maddesi ihdas edilmiştir.
Söz konusu maddeye göre, internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içerikler paylaşan sosyal içerik üreticilerinin bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar ve bu ortamlar üzerinden verilen bireysel kurs, eğitim, veri işleme ve geliştirme, ürün tanıtımı gibi hizmetlerden sağlanan kazançlar gelir vergisinden müstesnadır.
318 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde bahsi geçen faaliyetlerden elde edilen kazançların ise ticari kazançlara ilişkin genel hükümlere göre vergilendirileceği belirtilmiştir.
Sosyal ağ sağlayıcısı, sosyal içerik üreticisi, internet ve benzeri elektronik ortam ve hizmet sunucusu 318 ve 325 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğlerinde aşağıdaki gibi açıklanmıştır.
Sosyal ağ sağlayıcısı: Sosyal etkileşim amacıyla kullanıcıların internet ortamında metin, görüntü, ses, video gibi içerikleri oluşturmalarına, görüntülemelerine veya paylaşmalarına imkân sağlayan gerçek veya tüzel kişiyi,
İnternet ve benzeri elektronik ortam: Haberleşme ile kişisel veya kurumsal bilgisayar sistemleri dışında kalan ve kamuya açık olan internet üzerinde oluşturulan ortamlar ile bu ortamlara benzer; verilerin sayısallaştırılarak depolanması, işlenmesi, saklanması ve iletilmesinin sağlandığı ortamı,
Hizmet sunucusu: İnternet ve benzeri elektronik ortamlarda bireysel kurs, eğitim, veri işleme ve geliştirme, ürün tanıtımı gibi hizmetleri sunan gerçek kişileri
Sosyal içerik üreticisi: Sosyal ağ sağlayıcıları aracılığıyla; herhangi bir konuya ilişkin paylaşımlar yapmak suretiyle tanıtım ve tavsiyede bulunarak bir ürün ya da hizmetin satın alınması için diğer kullanıcıları etkilemek suretiyle gelir elde edenler ile paylaşımlarının izlenmesi sayesinde reklam gelirlerinden pay alan başta olmak üzere içerik üreticiliği faaliyeti sonucu her türlü gelir elde eden gerçek kişiyi ifade etmektedir.
Yukarıdaki açıklamalardan hareketle Pinterest, Pinlerle içerik oluşturulan ve paylaşılan bir platform olması özelliğiyle hem sosyal ağ sağlayıcısı hem de internet ortamı olarak kabul edilecektir. Bu arada; içerik üreticilerinin sosyal ağ sağlayıcılarından elde edeceği kazançlar 01.01.2022 tarihinden itibaren, hizmet sunucularının internet ortamında bireysel kurs, eğitim, veri işleme ve geliştirme, ürün tanıtımı gibi hizmetlerden sağlanan kazançlar ise 01.01.2024 tarihinde itibaren vergiden istisna olacaktır.
Tebliğe göre, sosyal içerik üreticiliği faaliyeti kapsamında sosyal ağ sağlayıcıları ile internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden elde edilen; reklam gelirleri, sponsorluk gelirleri, bağışlar, hediyeler, bahşişler, ücretli abonelik gelirleri gibi gelirler istisna kapsamında dikkate alınacaktır.
Pinterest farklı modellerde kazanç imkânı sunmakta olup bu modellerden bağış ve abonelikler, reklam, ürün etiketleme ve ücretli ortaklık yoluyla ürün tanıtımı şeklinde elde edilen kazançlar istisna kapsamında değerlendirilecektir. Ayrıca Pinterest’te üretilen Pinlerin belli kriterlere göre ödül sistemi yoluyla sağladığı kazançlar da içerik üreticiliği kapsamında olduğundan istisna kapsamında değerlendirilecektir.
Öte yandan Pinterest’te içerik üreticilerinin kendi ürünlerini (Pinterest Shop) satması, reklam gelirleri, sponsorluk gelirleri, bağışlar, hediyeler, bahşişler, ücretli abonelik gelirleri gibi gelirler niteliğinde olmadığından istisna kapsamında olamayıp ticari kazanç olarak vergilendirilecektir.
Diğer taraftan, Pinterest, dijital ürünler ve hizmetler satmak için de imkân sunan bir platformdur. İnternet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden verilen bireysel kurs, eğitim, veri işleme ve geliştirme, ürün tanıtımı gibi hizmetlerden kazanç sağlayan gerçek kişilerin bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazançları 1/1/2024 tarihinden itibaren gelir vergisinden istisnadır. Bu bakımdan Pinterest üzerinden belirli konularda bireysel eğitim verenler ve öğrencilerinden eğitim hizmeti geliri elde edenler için bireysel kurs, eğitim faaliyeti kazançları 1/1/2024 tarihinden itibaren istisna kapsamında olacaktır. Bu tarih öncesinde bu kişilerin Pinterest faaliyetleri ancak reklam gelirleri, sponsorluk gelirleri, bağışlar, hediyeler, bahşişler, ücretli abonelik gelirleri gibi gelirler mahiyetinde olduysa 2022 ve 2023 yıllarında istisna olacaktır. Diğer bir anlatımla 01.01.2024 tarihi öncesi bireysel kurs ve eğitim hizmeti gelirleri 2024 öncesi yıllarda istisna kapsamında işlem göremeyecektir.
Bir diğer husus ise lisanslama ve içerik satışıdır. Bazı içerik üreticileri, Pinterest’te ürettikleri içerikleri başka medya kuruluşlarına veya dijital mecralara satabilirler. Bu şekilde sağlanan kazançların sosyal içerik üreticiliği istisnası kapsamında olamayacağı yönünde bir kanaate varabiliriz. Çünkü içeriklerin sağladığı reklam gelirleri, sponsorluk gelirleri, bağışlar, hediyeler, bahşişler, ücretli abonelik gelirleri istisna kapsamında işlem görecek olup TV’lere satışı bu minvalde bir gelir olmadığından istisna kapsamında işlem göremeyecektir.
Katma Değer Vergisi Yönünden Değerlendirme
