Maliye Postası Dergisi
BAĞ-KUR (4/B) İHYA TERK KODLARININ ANLAMI VE DURDURULAN SİGORTALILIĞIN GEÇERLİLİĞİ
Vakkas DEMİR
SGK’dan alınan 4/b (Bağ-Kur) tescil ve hizmet dökümlerine bakıldığında, prim borcu olan 4/b (Bağ-Kur) sigortalılarının sadece ilk tescil tarihi ve yeniden sigortalı olup olmadıkları bilgileri gözükmekte, toplam gün ve prim borçları ise “sıfır” olarak görülmektedir. Bunun sebebi, 4/b sigortalılarının sigortalılık sürelerinin ihya terk kodları ile durdurulmasıdır.
Bağ-Kur’u (devredilen) sanal prim alacağından kurtarmak için Bağ-Kurluların sigortalılık sürelerinin geçmişe yönelik durdurulması ile ilgili ilk yasal düzenleme 05.03.2006 tarihli ve 5458 sayılı Kanunla getirilmiştir. 5458 sayılı Kanunla 1479 sayılı Kanun’a eklenen Ek 19. maddeye göre, 5 yıl ve daha fazla süreye ilişkin prim borcu olanların sigortalılıkları, prim ödemesi olanların primlerin karşıladığı tarih itibariyle, hiç prim ödemesi olmayanların ise tescil tarihi itibariyle sigortalılıkları durdurulmuştur.
5510 sayılı Kanun’un yürürlük tarihinden sonra da, kendi nam ve hesabına bağımsız çalışan sigortalılar, yani 4/b sigortalıları için, üç farklı tarih esas alınarak sigortalılık süreleri durdurulmuş ve hizmet cetvellerine sanal ihya terk kodları işlenmiştir.
Bu makale çalışmamızda, Bağ-Kur (4/b) sigortalılarının ihya terk kodlarının ne anlama geldiğini ve durdurulan sigortalılık sürelerinin diğer statülerdeki sigortalılıklara göre geçerli olup olmadığını açıklamaya çalışacağız.
SİGORTA HİZMET CETVELİNDE GÖZÜKEN “19 TERK KODU” VE ANLAMI
4/1-b sigortalılarının hizmet cetvelinde gözüken (19) terk kodunun anlamı, 5510 sayılı Kanun’un 30.04.2008 tarihi itibariyle yürürlüğe giren Geçici 17. maddesidir. Geçici 17. maddeye göre, 1479 ve 2926 sayılı Kanunlara göre sigortalı olanlardan, 30.04.2008 tarihi itibariyle beş yılı aşan süreye ilişkin prim borcu bulunanların sigortalılıkları, prim ödemesi yapanların primlerin tam olarak karşıladığı ayın sonu itibariyle, hiç prim ödemesi bulunmayanların sigortalılıkları ise tescil tarihi itibariyle SGK tarafından (19) terk kodu verilerek durdurulmuştur.
5510 sayılı Kanun’un Geçici 17. maddesinde; “Sigortalılıkları önceki kanunlara göre durdurulanlar için de bu maddenin ikinci fıkrası hükmü uygulanır.” denilmektedir. Bu nedenle, 05.03.2006 tarihli ve 5458 sayılı Kanunla getirilen sigortalılık sürelerinin durdurulması işlemleri de, Geçici 17. maddeye göre yapılması gerekmektedir.
Sigortalılıkları 1479 sayılı Kanun’un Geçici 17. maddesi gereğince (19) terk kodu verilerek durdurulanların 1479 ve 2926 sayılı Kanun’a tabi çalışmaları 30.04.2008 tarihinden sonra da devam edenlerin sigortalılıkları 01.05.2008 tarihinden itibaren (06) yeniden sigortalılık koduyla yeniden başlatılmaktadır. Buna ilişkin detaylar, SGK’nın 2013/11 sayılı genelgesinin 6. bölümünde açıklanmıştır.
SİGORTA HİZMET CETVELİNDE GÖZÜKEN “63 TERK KODU” VE ANLAMI