Emre Furkan ULUBEY-Raşit ULUBEY

I- BAŞLANGIÇ

11.11.2020 tarihli ve 7256 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 12 ve 13 üncü maddeleriyle 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa Geçici 27 ve 28 inci maddeler ilave edilmiştir.

Söz konusu maddeler hakkında Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından çıkarılan 26.11.2020 tarihli ve 2020/49, 2020/50 sayılı genelgeler ile SGK ve Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) arasında 01.12.2020 tarihinde yürürlüğe girmek üzere düzenlenerek, imzalanan 4447 Sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun Geçici 27 nci Maddesi Kapsamında Sağlanan Desteklere İlişkin Usul ve Esaslar, 4447 Sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun Geçici 28 inci Maddesi Kapsamında Sağlanan Desteklere İlişkin Usul ve Esaslar ikincil düzenlemeler olarak karşımıza çıkmaktadır.

Bu makalemizde, 4447 sayılı Kanunun Geçici 28 inci maddesine konu düzenlemenin getirdikleri, bir sonraki makalemizde de Geçici 27 nci maddesine konu düzenlemenin getirdikleri ele alınıp, değerlendirilecektir.

II- KONU :

A) GEÇİCİ 28 İNCİ MADDENİN GETİRDİKLERİ

A.A) İşe Alınanın Fiilen Çalıştırılması Karşılığında Yararlanılacak Sigorta Prim Desteği/Teşviki

1) Geçici 28 inci Maddeden Yararlanma Konusunda İşe Alınan Sigortalı İşçi/Gazeteci /Gemi Adamında Aranan Şartlar :

Bu konuda 5 (beş) şart ortaya çıkmaktadır.

a) İşe alınan sigortalı işçi/gazeteci/gemi adamının 01.12.2020 tarihi ila son olarak 08.03.2021 tarihli ve 2021/3592 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla 17.05.2021 tarihine kadar uzatılmış bulunan ücretsiz izin ve işten çıkarma ve/veya hizmet sözleşmesinin fesih yasağının başkaca uzatılmaması halinde bu tarih, yeni bir uzatma olması halinde ise işten çıkarma yasağının sona ereceği 30.06.2021 tarihi (son gün dahil) arasında işe alınmış olması.

Bu kapsamda işe alınanların, Geçici 28 inci maddeyle getirilen teşvik veya destekten yararlanabilmeleri en erken 01Aralık 2020 tarihinden başlamak ve sürenin 17 Mayıs 2021 tarihinden sonra uzatılması durumunda en son 30 Haziran 2021 tarihinde işe alınmış olunması gerekmektedir.

COVİD-19 salgınından dolayı pandemi sürecinin 30 Haziran 2021 tarihinden sonra da devam etmesine binaen işten çıkarma yasağının uzatılması durumunda, bu konuda yasal düzenleme yapılması kayıt ve şartıyla, yasal düzenlemeyle uzatılan sürenin son günü teşvikten/destekten yararlanabilmek için işe alınmanın gerçekleşeceği nihai tarih olacaktır.

b) Sigortalı işçi/gazeteci/gemi adamının işe başladığı tarih itibariyle sosyal güvenlik kuruluşlarından emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanmış olmaması,

Geçici 28 inci maddeyle yapılan düzenleme esas itibariyle istihdamı artırmayı amaçlayan bir istihdam teşvikidir. Bu nedenle, işe alınan sigortalı işçi/gazeteci/gemi adamının işe alınma tarihinde, pasif sigortalı olarak adlandırılan emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanan olmaması gerekmektedir.

c) İşe alınan sigortalı işçi/gazeteci/gemi adamının 01.10.2020 tarihi itibariyle Sosyal Güvenlik Kurumuna verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı olmaması,

İş alınan sigortalı işçi/gazeteci/gemi adamının işyeri tarafından 2020/Ağustos ayında verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4/1-a maddesi (eski SSK’lı) kapsamında yer almaması icap etmektedir. 2020/Temmuz ve önceki aylarda 4/1-a maddesi (eski SSK’lı) kapsamında söz konusu belge veya beyannamelerde yer almış olması engel teşkil etmemektedir. İşe alınanın 2020/Ağustos ayında 5510 sayılı Kanunun 4/1-b (eski Bağ-Kur’lu) ayında sigortalı olması Geçici 28 inci madde hükümlerinden yararlanılma konusunda önem taşımamaktadır.

ç) İşe alınan sigortalı işçi/gazeteci/gemi adamının işe giriş tarihi itibariyle yabancı uyruklu olmaması,

Geçici 28 inci maddeyle yapılmış olan teşvik/destek düzenlemesi çalışa izni alınmak suretiyle Ülkemizde çalışmak üzere bulunan yabancı uyrukluları kapsamadığından, işe alınan yabancı uyruklular, Geçici 28 inci maddeyle getirilen teşvikten/destekten yararlanamamaktadır.

d) İşe alınan sigortalı işçi/gazeteci/gemi adamının fiilen çalıştırılması (nakdi ücret desteği ödemesine konu olan ücretsiz izin kullandırılmaması durumunda),

Geçici 28 inci maddeyle yapılan düzenleme, biri fiilen çalışma karşılığında işyerine sağlanan sigorta prim teşviki, diğeri ücretsiz izin kullandırılan sigortalı işçi/gazeteci/gemi adamına yapılan nakdi ücret desteği ödemesidir.

Dolayısıyla, işyerine sağlanan sigorta prim teşvikinden yararlanacak işyerinin, bu kapsamda işe aldığı sigortalı işçi/gazeteci/gemi adamını fiilen çalıştırması gerekmektedir.

2) Geçici 28 inci Maddeden Yararlanma Konusunda İşyerinde Aranan Şartlar :