Ahmet AĞAR

I- GİRİŞ:

Bilindiği gibi, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 81. maddesinin (ı) bendine göre, özel sektör işverenlerinin 4/a (SSK) kapsamında çalıştırdıkları sigortalıların malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinden işveren hissenin 5 puanlık kısmına isabet eden tutar Hazinece karşılanmaktadır.

Sosyal Güvenlik Kurumu, Hazine ve Maliye Bakanlığı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nca müştereken belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde işverenlerin yararlandıkları 5 puanlık sigorta primi indirimi ile ilgili uygulamada, 01.09.2021 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere açıklanmış idi. 9.9.2021 tarihinde yayımlanan 2021/30 sayılı genelge ile 1.1.2022 tarihine ertelenmiştir.

Bu makalenin konusu, 2022 Ocak ayına ait verilecek olan muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden itibaren uygulamaya konulacak olan SGK’nın 2021/26 Sayılı Genelgesi uyarınca artık 5 puanlık prim indiriminden yararlanabilmek için işverenlerin SGK’ya prim borcu olan ilgili işyeri bazında değil, Türkiye genelindeki bütün işyerlerinde prim borcunun bulunmaması gerektiği ile ilgili yapılan yeni düzenlemenin nasıl uygulanacağı ve birçok işverenin bu prim indiriminden yararlanmalarının çok zor olacağının açıklanması olacaktır.

II- 5PUANLIK PRİM İNDİRİMİNDEN YARARLANMA ŞARTLARI:

Sosyal Güvenlik Kurumu, Hazine ve Maliye Bakanlığı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile birlikte belirledikleri ve 2022 Ocak ayından itibaren uygulanacak olan usul ve esaslara göre işverenlerin, 5510 sayılı Kanunun 81. maddesinin (ı) bendine göre 5 puanlık prim indiriminden yararlanabilmeleri için işverenin Türkiye genelindeki bütün işyerlerinde SGK’ya prim, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammına ilişkin vadesi geçmiş herhangi bir borcunun bulunmaması gerekmektedir. Bir işyerinde SGK’ya herhangi bir borcu bulunan işverenler, alt işveren(taşeron) oldukları işyerleri dâhil olmak üzere, Türkiye genelindeki bütün işyerlerinde 5 puanlık prim indiriminden yararlanamayacaktır.

Bilindiği gibi, 01.10.2008 tarihinden 2021 Ağustosayına kadar yapılan uygulamaya göre, işverenin sadece prim borcu olan işyerinde 5 puanlık pirim indiriminden yararlanamayıp, Türkiye genelinde borcu bulunmayan diğer bütün işyerlerinde 5 puanlık prim indiriminden yararlanmaktaydı.

2022 Ocak ayından itibaren, işverenlerin muhtasar ve prim hizmet beyannamelerini 5510 sayılı Kanun türünü seçmek suretiyle SGK’ya göndermeleri sırasında, işverenin Türkiye genelindeki bütün iş yerlerinin yasal ödeme süresi geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarının bulunup bulunmadığı sistem tarafından sorgulanacak ve herhangi bir iş yerinde yasal ödeme süresi geçmiş 15,00 TL’den fazla bir borcunun bulunması hâlinde, işverenin Türkiye genelindeki hiçbir iş yerinden 5510 Kanun türünü seçmesi mümkün bulunmayacak ve dolayısıyla 5 puanlık prim indiriminden yararlanamayacaktır.

Ayrıca, 5 puanlık prim indiriminden yararlanamayan işverenlerin, 5510 sayılı Kanunun 81. maddesinin ikinci fıkrasında yer aran İlave 6 Puanlık İndirimden de yararlanmaları mümkün olmayacaktır.

Adil olmayan bu düzenlemeye birörnek vermek gerekirse;(A) Limited Şirketinin İstanbul, İzmir, Adıyaman, Erzurum, Trabzon, Kars ve Ardahan Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerinde işlem gören 7 işyerinin bulunduğunuve bu işyerlerinde toplam 1000 sigortalının fiilen çalıştırıldığını ve Ardahan işyerinde bir sigortalının işten çıkış bildirgesinin geç verilmesinden dolayı bu işyerinin 357,00 TL idari para cezası borcunun bulunduğu varsayıldığında, Ardahan işyerine ait olan 357,00 TL borç ödenmediği sürece (A) Şirketinin Türkiye genelinde bulunan 7 işyerinde çalışan toplam 1000 işçisi için 5 puanlık sigorta prim indiriminden yararlanması mümkün olmayacaktır.

Yanlış olan bu uygulama eski şekline getirilmediği takdirde, benim öngörüme göre, birçok işveren artık 5 puanlık prim indiriminden yararlanamayacaktır.

Bu durma göre, İşverenin Ardahan işyerine ait 357 TLborcu ödenmediği sürece, diğer işyerlerindeki 1000 sigortalının asgari ücretle çalıştıkları dikkate alındığında bile, (A) Şirketi her ay178.857,00 TL haksız yere cezalandırılmış olacaktır. Böyle bir uygulamanın hiçbir mantığı ve haklı gerekçesi olamaz.

III-SGK BORÇLARINI TAKSİTE BAĞLAYANLAR TEŞVİKLERDEN YARARLANACAKTIR.