İmdat TÜRKAY

1- Giriş

Mesken ve işyeri kira gelirinden dolayı vergi dairesinde mükellefiyet kaydı bulunan veya ilk defa mükellefiyet kaydı açtıracak olan gayrimenkul sermaye iradı sahipleri, 2019 yılında elde ettikleri ve beyan edilmesi gereken mesken/işyeri kira gelirleri için 1-31 Mart 2020 tarihlerinde yıllık beyanname vereceklerdir. 2019 yılına ilişkin olarak Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi üzerinden hesaplanan gelir vergisi Mart ve Temmuz/2020 aylarında olmak üzere iki eşit taksitte ödenecektir. Gelir Vergisi Beyannamesinin mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine elden, postayla veya internet ortamında Hazır Beyan Sistemini kullanılarak verilmesi mümkün bulunmaktadır. 2019 yılına ilişkin beyana tabi geliri sadece gayrimenkul sermaye iradından ibaret olan tam mükelleflerden;

- 2019 yılında elde ettiği konut (mesken) kira geliri, 5.400 TL’lik istisna tutarını aşanlar,

- 2019 yılında işyeri kira gelirleri üzerinden vergi kesintisi yapılanlardan, işyeri kira ge­lirlerinin brüt tutarı beyanname verme sınırı olan 40.000 TL’yi aşanlar, 

- Vergiye tabi gelir toplamının (ücret gelirleri için beyanname verilmeyecek durumlar hariç) 2019 yılı için 40.000’lik tutarı aşan, Türkiye’de tevkifata tabi tutulmuş olan; birden fazla işverenden elde edilen ücretler, menkul sermaye iratları ve gayrimenkul sermaye iratları,

-2019 yılında bir takvim yılı içinde mal ve hakların kiralanmasından elde edilen gelirlerden tevkifat ve istisna uygulamasına konu olmayan ve tutarı beyanname verme sınırı olan 2.200 TL’yi aşanlar,

Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi vereceklerdir.  Mesken kira gelirlerine uygulanan mesken istisnasının işyeri kira gelirlerinde uygulanması mümkün değildir. Mesken ve işyeri kira gelirinin birlikte elde edilip beyan edilmesi halinde ise istisna sadece mesken kira gelirine uygulanacaktır. Mesken kira gelirinde istisna tutarının altında kalan ve işyeri kira gelirinde beyanname verme sınırının altında kalan kira gelirleri için Mart/2020 ayında yıllık beyanname verilmeyecektir. İlk defa mükellef olanların mükellefiyete giriş işlemleri, verdikleri ilk beyannameler üzerine vergi dairesi tarafından yapılmaktadır. 16 No.lu Gelir Vergisi Sirkülerinde yapılan açıklamalara göre; mesken ve işyerinin birlikte beyan edilmesi halinde, 2019 yılı için beyanname verme sınırı olan 40.000 TL’nin hesaplanmasında, gelir vergisi kesintisine tabi brüt işyeri kira gelirleri ile konut kira gelirlerinin vergiden istisna edilen tutarı aşan kısmı birlikte dikkate alınacaktır. Dar mükellefler ise tamamı Türkiye’de tevkif suretiyle vergilendirilmiş olan gayrimenkul sermaye iratları için Yıllık Beyanname vermeyecek, diğer gelirler için beyanname verilmesi halinde ise bu gelirleri beyannameye dahil etmeyeceklerdir. Dolayısıyla, dar mükellefler tarafından 2019 yılında tevkifata tabi işyeri kira geliri için yıllık beyanname verilmeyecek, ancak tevkifatsız olarak elde edilen mesken kira geliri tutarı 5.400 TL’lik istisna tutarını aşarsa yıllık beyanname ile beyan edilecektir.