Maliye Postası Dergisi
2019 YILI ASGARİ ÜCRET DESTEĞİNİN DETAYLARI
Yusuf GÜNDÜZ
Asgari Ücret desteği ilk olarak 27/01/2016 tarihli ve 29606 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6661 Sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 17 inci maddesi ile getirilmiş, daha sonra 2017, 2018 yıllarında da devam edilmesine karar verilmiş olup içinde bulunduğumuz yıl olan 2019 yılında da 30/01/2019 tarihli ve 30671 sayılı Resmi Gazetede’de yayımlanan 7162 sayılı Kanunda yer alan 5510 sayılı Kanuna eklenen geçici madde (Geçici Madde 78) ile asgari ücret desteğinin sürdürülmesi kararlaştırılmıştır. Ancak 2019 yılında uygulanacak olan asgari ücret desteğinin yararlanma şartları ve sağlanan destek tutarı bakımından önceki yıl uygulamalarından bazı farklılıklar göstermektedir. Söz konusu farklılıkların neler olduğu ve desteğin uygulanmasına yönelik detaylar 22/03/2019 tarihli ve 2019/8 sayılı SGK Genelgesinde yer almaktadır. Bizde bu yazımızda mezkur Kanun ve Genelgeden yola çıkarak yeni asgari ücret desteği uygulamasının detaylarına değineceğiz.
ASGARİ ÜCRET DESTEĞİNİN KAPSAMI
30/01/2019 tarihli ve 7162 sayılı Kanun ile 5510 sayılı Kanun’a geçici madde eklenmiştir. Söz konusu Kanunda kimlerin ve hangi işyerlerinin Geçici 78 inci maddedeki destekten yararlanabileceği belirtilmektedir. Buna göre söz konusu maddenin 1 inci fıkrasında
“Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran işverenlerce;
a) 2018 yılının aynı ayına ilişkin Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde prime esas günlük kazancı 102 Türk lirası ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısını geçmemek üzere, 2019 yılında cari aya ilişkin verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısının,
b) 2019 yılı içinde ilk defa bu Kanun kapsamına alınan işyerlerinden bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısının,
2019 yılı Ocak ila Aralık ayları/dönemi için bu maddede belirtilen tutarlar ile çarpımı sonucu bulunacak tutar, bu işverenlerin Kuruma ödeyecekleri sigorta primlerinden mahsup edilir ve bu tutar İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanır. Ancak (a) bendinde belirtilen prime esas günlük kazanç tutarı 18/10/2012 tarihli ve 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu hükümleri uyarınca toplu iş sözleşmesine tabi özel sektör işverenlerine ait işyerleri için 203 Türk lirası olarak esas alınır.
Birinci fıkrada belirtilen işyerlerinin tespitinde; 2018 yılı Ocak ila Kasım ayları/döneminde uzun vadeli sigorta kollarından aylık prim ve hizmet belgeleri veya muhtasar ve prim hizmet beyannameleri ile bildirimi yapılan 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalı sayısının ortalaması esas alınır. Ortalama sigortalı sayısı; beş yüzün altında olan işyerleri için günlük 5 Türk lirası, beş yüz ve üzerinde olan işyerleri için günlük 3,36 Türk lirası destek sağlanır.
Bu madde kapsamında destekten yararlanılacak ayda/dönemde, 2018 yılı Ocak ila Kasım ayları/döneminde aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında uzun vadeli sigorta kollarından en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısının altında bildirimde bulunulması halinde bu madde hükümleri uygulanmaz.” hükümleri yer almaktadır.
Buna göre 5510 sayılı Kanunun geçici 78 inci maddesine göre söz konusu destekten, anılan Kanunun 4 üncü maddesinin 1 inci fıkrasının a bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran özel sektör işyeri işverenleri ile 5018 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde sayılan Kamu idarelerine ait kadro ve pozisyonlarda 4/a kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran işverenler hariç olmak üzere diğer kamu işverenleri de destekten yararlanacaktır. Yine 2019/8 sayılı Genelgede destekten yararlanacak işyerlerinin 2019 da ve öncesinde tescil edilip edilmediği ile ilgili farklı uygulamalar yer aldığından bizde açıklarımızı bu husus doğrultusunda yapacağız.
01/01/2019 TARİHİNDEN ÖNCE TESCİL EDİLMİŞ OLAN İŞYERLERİNE İLİŞKİN İŞ VE İŞLEMLER
Kapsama Giren Sigortalılar: