Danıştay Kararları,Özelge ve Genel Yazılar
Karayolları Genel Müdürlüğü İle Yapılan İnşaat Sözleşmelerinde Harç ve Damga Vergisi
Sayı : 18008620-155[ÖZG-2014-56]-10
05/02/2016
İlgide kayıtlı özelge talep formunun incelenmesinden, Karayolları Genel Müdürlüğü 5. Bölge Müdürlüğünün yol yapım, bakım işleri ile ilgili yaptığı ihalelere ilişkin olarak düzenlenen sözleşmelerin 6001 sayılı Karayolları Kanununun 12 nci maddesine göre harç ve damga vergisinden muaf olup olmadığı hususunda görüş sorulduğu anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olduğu; 3 üncü maddesinde, damga vergisinin mükelleflerinin kağıtları imza edenler olduğu ve resmi dairelerle kişiler arasındaki işlemlere ait kağıtların damga vergisini kişilerin ödeyeceği, 8 inci maddesinde, bu Kanunda yazılı resmi dairelerden maksadın genel ve özel bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyeler ve köyler olduğu, bu dairelere bağlı olup ayrı tüzel kişiliği bulunan iktisadi işletmelerin resmi daire sayılmayacağı, 24 üncü maddesinin ikinci fıkrasında, birden fazla kişi tarafından imza edilen kağıtlara ait vergi ve cezanın tamamından imza edenlerin müteselsilen sorumlu olduğu, bunlar arasında vergiden müstesna olanların bulunmasının damga vergisinin eksik ödenmesini gerektirmeyeceği, damga vergisinden muaf kuruluşlarca kişilerin (1) sayılı tabloda yer alan işlemleriyle ilgili olarak düzenlenen ve sadece bu kurumların imzasını taşıyan kağıtlara ait verginin tamamının kişiler tarafından ödeneceği, bu kağıtlara ait verginin ödenmemesi veya noksan ödenmesi halinde vergi ve cezanın tamamından kişilerle birlikte kurumların müteselsilen sorumlu olacağı, dördüncü fıkrasında, resmi daireler veya noterlerce düzenlenerek kişilere verilen veya dairede bırakılan ve damga vergisi hiç alınmayan veya noksan alınan kağıtların vergisinin mükelleflere, cezasının düzenleyenlere ait olduğu, beşinci fıkrasında, vergi ve cezanın, vergi için mükelleflere rücu hakkı olmak üzere, kağıtları düzenleyenlerden alınacağı hükümleri yer almaktadır.
Mezkur Kanuna ekli (1) sayılı tablonun "I.Akitlerle ilgili kağıtlar" başlıklı bölümünün A/1 fıkrasında, belli parayı ihtiva eden mukavelenameler, taahhütnameler ve temliknamelerin nispi damga vergisine tabi olduğu hükme bağlanmıştır.
492 sayılı Harçlar Kanununun 38'inci maddesinin (1)'inci fıkrasında, "Noter işlemlerinden bu kanuna bağlı (2) sayılı tarifede yazılı olanları noter harçlarına tabidir." denilmiş, 41'inci maddesinde de, "Noter harçları (2) sayılı tarifede yazılı işlemlerden değer veya ağırlık ölçüsüne göre nispi, işlemin nevi ve mahiyetine göre maktu esas üzerinden alınır." hükmüne yer verilmiştir. 492 sayılı Kanuna bağlı (2) sayılı tarifenin "I–Değer veya ağırlık üzerinden alınan nispi harçlar" başlıklı bölümünün 1 inci maddesinde, muayyen bir meblağı ihtiva eden her nevi senet, mukavelename ve kağıtlardan her bir imza için binde 1,13 nispetinde harç alınacağı hüküm altına alınmıştır.
492 sayılı Kanunun 123 üncü maddesinde, özel kanunlarla harçtan muaf tutulan kişilerle, istisna edilen işlemlerden harç alınmayacağı hükmüne yer verilmiştir.
Diğer taraftan, 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat Ve Görevleri Hakkında Kanunun 12 nci maddesinde, Karayolları Genel Müdürlüğünün bu Kanun kapsamındaki görevleri dolayısıyla yapacağı işlemler yönünden, katma değer vergisi ve özel tüketim vergisi hariç, her türlü vergi, resim, harç ve paydan, tapu ve kadastro işlemlerinden kaynaklanan her türlü döner sermaye ücretinden muaf olduğu hükme bağlanmış olup, söz konusu hükümle diğer işlem taraflarına bir vergi ve harç muafiyeti öngörülmemiştir.