Maliye Postası Dergisi
ANONİM ŞİRKETLERDE YÖNETİM KURULUNUN GÖREV SÜRESİNİN DOLMASI DURUMUNDA YÖNETİM VE TEMSİL YETKİSİ
Yiğit İLİK
Anonim şirketlerde yönetim kurulunun oluşumu, işleyişi ve şirketin temsiline ilişkin hususlar 01 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe giren 6102 sayılı yeni Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili maddelerinde belirtilmiştir. Anonim şirketler, kanunda belirtilen istisnai hükümler saklı kalmak kaydıyla yönetim kurulu tarafından yönetilir ve temsil olunur. Yönetim kurulu, bu özellikleriyle anonim şirketlerin olması zorunlu organı olarak kabul edilir. Esas sözleşmede aksi öngörülmemiş veya yönetim kurulu tek kişiden oluşmuyorsa temsil yetkisi çift imza ile kullanılmak üzere yönetim kuruluna aittir. En az bir yönetim kurulu üyesinin temsil yetkisini haiz olması şartıyla yönetim kurulu, temsil yetkisini bir veya daha fazla murahhas üyeye veya müdür olarak üçüncü kişilere devredebilir. Temsile yetkili olanlar şirketin amacına ve işletme konusuna giren her türlü işleri ve hukuki işlemleri, şirket adına yapabilirler.
Yönetim kurulları şirketin kuruluş aşamasında esas sözleşmeyle atanan veya genel kurulda seçilmiş bir veya daha fazla kişiden oluşur. Yönetim kurulu üyelerinin en çok üç yıl süreyle görev yapmak üzere seçilebileceği ve esas sözleşmede aksine hüküm yoksa aynı kişilerin yeniden seçilebileceği hüküm altın alınmıştır. Şirket ortakları arasındaki anlaşmazlıklar, resmiyette olmasa da fiili olarak şirketin gayri faal duruma düşmesi vb. sebeplerle yönetim kurulunun görev süresi dolmasına rağmen yeni yönetim kurulunu belirlemek amacıyla genel kurullarını toplayamayan şirketler olmaktadır. Kanunda, yönetim kurulu üyelerinin üç yıl süreyle şirketi yönetme ve temsile yetkili olduğu belirtilmekle birlikte yönetim kurullarının görev süresinin dolması ve yeni yönetim kurulunun oluşturulmaması durumunda yönetim hakkının ve temsil yetkisinin kimde olacağı ve nasıl kullanılacağına ilişkin herhangi bir hususa yer verilmemiştir.
Kanunda yer alan bu boşluk, şirket faaliyetlerinin sürekliliği dikkate alındığında, resmi ve ticari faaliyetlerinin idare edilmesi ve şirketin temsili bakımından zorunlu organ olan yönetim kurulunun görev süresini bitirmiş olması durumunda söz konusu idare ve temsil faaliyetlerinin kim tarafından yasal olarak gerçekleştirilebileceği konusunda çelişkilere sebep olmuştur. Böyle bir durumda görev süresi dolan yönetim kurulu üyeleri şirketin olağan, olağanüstü ve acil hiçbir işinde şirketi yönetime ve temsile devam edemez mi yoksa belirli başlı işlerde yönetim ve temsil faaliyetini sürdürmeli mi tartışması sürerken yüksek yargının konuyla ilgili vermiş olduğu kararlar yön belirleyici olmuştur.
ANONİM ŞİRKETLERDE YÖNETİM VE TEMSİL YETKİSİ
Anonim şirket yönetim kurullarının görev süresinin dolmuş olması durumunda, şirket yönetiminde ve temsilinde yetkili olup olmadıkları konusunun anlaşılabilmesi için öncelikle yönetim kurulunun yönetim ve temsil haklarının oluşumuna ilişkin mevzuat hükümlerine bakmamız gerekir.