2020 YILI BASİT USUL BEYANNAME VERME DÖNEMİ BAŞLADI

Geliri sadece basit usulde tespit edilen ticari kazançlardan ibaret olan mükelleflerin; 2019 yılı kazançlarına ilişkin yıllık beyannamesi 2020 yılı ŞUBAT ayının başından 2 Mart günü akşamına kadar verilecektir. Verilecek yıllık beyannameler üzerinden hesaplanan gelir vergisinin ilk taksiti 02/03/2020 tarihine kadar, ikinci taksit ise 30/06/2020 tarihine kadar (iki eşit taksitte) ödenecektir.

Basit usulde tespit edilen ticari kazanç yanında beyana tabi başka bir gelir unsurunun bulunması halinde ise 2019 yılı kazançlarına ilişkin yıllık beyanname 2020 yılı MART ayının başından 31 Mart günü akşamına kadar verilecektir. 

03 Şubat 2020, Pazartesi

Basit Usul Mükellefiyet ve Basit Usul Beyanname Düzenleme Rehberinin yer aldığı Şubat 2020 Maliye Postası Dergisi için tıklayın.

Gelir Vergisi kanunun 46’ncı maddesine göre basit usulde ticari kazanç; bir hesap dönemi içinde elde edilen hasılat ile giderler ve satılan malların alış bedelleri arasındaki müspet farktır. Bu fark, faaliyetle ilgili olarak alınması ve verilmesi mecburi olan alış ve giderler ile hasılatlara ilişkin belgelerde yazılı tutarlara göre hesaplanmaktadır.

Elde edilen hâsılat, tahsil olunan paralarla tahakkuk eden alacakları; giderler ise, tediye olunan ve borçlanılan meblağları ifade eder.

Kazancın basit usulde tespiti sırasında emtia ticareti ile uğraşanlarca; hesap dönemi sonundaki emtia mevcudunun değeri hasılata, hesap dönemi başındaki emtia mevcudunun değeri giderlere, ilave edilecektir. Ancak, kullanılan sabit kıymetler gider yazılmayacak ve üzerlerinden amortisman hesaplanmayacaktır.

Basit usule tabi mükelleflerin iktisadi kıymet satışından elde ettikleri hasılat ticari kazancın tespitinde dikkate alınmayacaktır. Ancak, sabit kıymetlerin elden çıkarılmasından doğan değer artışı kazancı (safi kazanç), Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 80 ve mükerrer 81 inci maddeleri uyarınca hesaplanarak vergiye tabi gelire dahil edilir. 

Basit usule tabi mükellefler, amortisman ayırma imkanı bulunmadığından, kullanmak üzere satın aldıkları ödeme kaydedici cihazlarının alış bedellerinin tamamını vergiye tabi kazançlarının tespitinde indirim konusu yapabilirler.

Basit Usule Tabi Mükelleflere Uygulanacak Kazanç İndirimi

Basit usulde tabi olarak vergilendirilen mükelleflerin 2019 takvim yılında elde ettikleri ve 2020 yılında beyan edecekleri ticari kazançlarına 11.000 TL kazanç indirimi uygulanır. Mükellefin beyana tabi diğer gelir unsurlarının da (kira geliri, menkul sermaye iradı vb.) bulunması halinde bu gelirlere indirim uygulanmaz.

 Genç girişimcilerde kazanç istisnası

Ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle adlarına ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti tesis olunan ve mükellefiyet başlangıç tarihi itibarıyla yirmi dokuz yaşını doldurmamış tam mükellef gerçek kişilerin, faaliyete başladıkları takvim yılından itibaren üç vergilendirme dönemi boyunca elde ettikleri bu kazançlarının 75.000 Türk lirasına kadar olan kısmı, Kanunda öngörülen şartlarla gelir vergisinden müstesnadır. Bu istisna kazanç uygulamasından kazancı basit usulde tespit edilenler de şartları taşımaları kaydıyla faydalanabilirler.

Ancak, Ticari kazancı basit usulde vergilendirilen mükellefler genç girişimcilere ilişkin kazanç istisnası ile yukarıda yazılı GVK:89/15’de yer alan 11.000 Türk liralık indirimden birlikte yararlanamazlar. Ticari kazancı basit usulde tespit edilen mükelleflerden genç girişimcilere ilişkin kazanç istisnası ile 11.000 Türk liralık indirime ilişkin şartları birlikte taşıyanlar, söz konusu istisna veya indirimin hangisinden faydalanacaklarını kendileri belirler. Genç girişimcilerde kazanç istisnası uygulamasına ilişkin ayrıntılı açıklamalar 292 Seri Numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliğinde yer almaktadır. Bu istisna tutarına Şubat ayında verilecek yıllık beyannamenin 46 numaralı satırında istatistik bilgi amaçlı yer verilmektedir. 

Basit usule tabi mükelleflerin herhangi bir nedenle takvim yılı içerisinde gerçek usule geçmeleri durumunda, 11.000 Türk liralık indirimden yararlanmaları mümkün değildir. Ayrıca, gerçek usule geçen mükellefler genç girişimci istisnasına ait diğer şartları taşısalar dahi ilk defa mükellefiyet tesis edilme şartı ihlal edilmiş olduğundan, söz konusu istisnadan da yararlanamazlar.

 Basit Usul Mükelleflere Sağlanan Kolaylıklar 

Basit usulde vergilendirmeyi tercih eden mükelleflere, aşağıdaki bir takım kolaylıklar sağlanmıştır. Basit usule tabi mükellefler tarafından;

- Defter tutulmaz.

- Vergi tevkifatı yapılmaz 

- Geçici vergi ödenmez, buna ilişkin beyanname verilmez ve bildirimde bulunulmaz.

- Ticari kazancın tespitinde amortismana tabi iktisadi kıymet alışları ve satışları dikkate alınmaz.

Gerçek Usulden Basit Usule Geçiş

Önceden basit usule tabi olmanın şartlarını kaybedenler ile herhangi bir şekilde gerçek usulde vergilendirilmiş olan mükellefler hiçbir şekilde basit usule geçemiyorlardı. Ayrıca söz konusu kişilerin aynı türden iş yapan eş ve çocukları da bu faaliyetleri nedeniyle basit usulden yararlanma hakları yoktu.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 46’ncı maddesinde yapılan değişiklik sonucu Gerçek Usulden Basit Usule geçmek mümkün olmuştur. Gelir İdaresi Başkanlığınca yayımlanan 93 seri no.lu Gelir Vergisi Sirküleri ile uygulamalara ilişkin ayrıntılar belirlenmiştir.

Gerçek usulde vergilendirilen mükelleflerden; basit usule tabi olmanın genel şartlarını taşıyan, arka arkaya iki hesap döneminin iş hacmi basit usul için belirlenen hadlerin altında kalan ve 1 Ocak - 31 Ocak tarihleri arasında yazılı olarak bağlı bulundukları vergi dairesine başvuruda bulunanların mükellefiyet şekli, ocak ayı başından itibaren basit usul olarak tesis edilir.

 Defter Beyan Sistemi

 Defter-Beyan Sistemi hakkında açıklamalara 486 seri no.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde yer verilmiştir. Basit usule tabi olan mükellefleri de kapsayan bu sistem 1/1/2018 tarihinden itibaren kullanılmaya başlanmıştır.

Basit usule tabi mükelleflerin alış ve giderleri ile satış ve hasılatlarına ilişkin bilgiler defter beyan sistem üzerinden kayıt altına alınacak ve görüntülenebilecektir. Ayrıca basit usul hesap özeti yapılan kayıtlardan hareketle sistem tarafından üretilecektir.

Basit usule tabi mükelleflerin alış ve giderleri ile satış ve hasılatlarına ilişkin üçer aylık kayıtların, izleyen ayın sonuna kadar bahse konu sisteme kaydedilmesi gerekmektedir. 

486 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile usul ve esasları belirlenen Defter-Beyan Sistemi kapsamında yer alan beyana ait gelirleri sadece basit usulde tespit edilen mükellefler, yıllık gelir vergisi beyannamelerini Sistem üzerinden göndereceklerdir.